رئیس هوش مصنوعی مایکروسافت: آگاهی تنها مختص موجودات بیولوژیکی است
به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان ، او در گفتوگویی با شبکه CNBC در حاشیه کنفرانس AfroTech در هیوستون تگزاس گفت: «به نظرم مردم نباید به دنبال چنین کاری [ساخت هوش مصنوعی آگاه] بروند. اگر سوال اشتباهی بپرسید، به پاسخ اشتباه میرسید و من فکر میکنم این سوال کاملا اشتباه است.»
هوش مصنوعی را باید برای انسانها ساخت نه برای انسان بودن
سلیمان که یکی از بنیانگذاران سابق شرکت دیپمایند (شرکتی که حالا به مالکیت گوگل درآمده و به گوگل دیپمایند تغییر نام داده است) و یکی از نویسندگان کتاب «The Coming Wave» است، از منتقدان سرسخت و سرشناس ایده «هوش مصنوعی آگاه» به شمار میرود. این مفهوم به سیستمهایی نسبت داده میشود که میتوانند احساس رنج یا خودآگاهی را تقلید کنند و یا شبیهسازی کنند.
او معقتد است که باید مرز روشنی میان «پیشرفت قابلیتهای شناختی مدلهای زبانی» و «توانایی تجربه احساسات انسانی» قائل شد. او همچنین در ماه آگوست مقالهای با عنوان «ما باید هوش مصنوعی را برای انسانها بسازیم؛ نه برای انسان بودن» (We must build AI for people; not to be a person) را نیز در همین رابطه منتشر کرد.
سلیمان در مصاحبه خود با CNBC در این باره گفت: «تجربه فیزیکی ما از درد همان چیزی است که باعث ناراحتی عمیق و احساس بسیار بد ما میشود، اما هوش مصنوعی وقتی که درد را تجربه میکند، احساس بدی ندارد. این یک تمایز خیلی خیلی مهم است. هوش مصنوعی عملا تنها در حال شبیهسازی است، روایت سطحی از تجربه کردن، از خودش و از آگاهی. اما این تجربه کردن واقعی نیست. ما از نظر فنی این را میدانیم زیرا میتوانیم کاری مدل انجام میدهد را ببینیم.»
تاکید بر نظریه «طبیعتگرایی زیستشناختی»
سلیمان در توضیح دیدگاه خود به نظریه فلسفی «طبیعتگرایی زیستشناختی» یا Biological Naturalism اشاره دارد؛ نظریهای که توسط فیلسوف آمریکایی جان سرل مطرح شده است.
این نظریه میگوید آگاهی تنها از فرایندهای درون مغز زنده پدید میآید و امکان تکرار و شبیهسازی آن در سامانههای مصنوعی وجود ندارد.
سلیمان در توضیح این مساله گفت: «دلیل اینکه امروزه ما برای انسانها حقوقی در نظر میگیریم این است که نمیخواهیم به آنها آسیب بزنیم، زیرا آنها توان رنج کشیدن دارند. انسانها یک شبکه درد دارند و تمایلاتی دارند که شامل اجتناب از درد هم میشود. اما مدلهای هوش مصنوعی چنین چیزی ندارند و تنها شبیهسازی میکنند.»
او و دیگر محققان معتقدند که علم تشخیص آگاهی هنوز در مراحل ابتدایی و نوزادی خود به سر میبرد و اگرچه او حامی ممنوعیت پژوهش در این حوزه نیست و معترف است که «سازمانهای مختلف، ماموریتهای متفاوتی دارند» اما بهشدت با هدف قرار دادن این حوزه مخالف است.
سلیمان میگوید: «آنها [مدلهای هوش مصنوعی] آگاه نیستند. پس پیگیری پژوهشی که این سوال را دنبال میکند بیمعنا است، زیرا آنها آگاه نیستند و نمیتوانند باشند.»
مرزبندی مایکروسافت در اخلاق هوش مصنوعی
سلیمان که اکنون مشغول تور سخنرانیهای عمومی خود پیرامون خطرات «پژوهش در زمینه آگاهی مصنوعی» است، در نشست AfroTech بر رویکرد محافظهکارانه مایکروسافت در این باره تاکید کرد و گفت این غول فناوری محدودیتهایی را برای این زمینه در نظر گرفته است. او گفت واحد هوش مصنوعی تحت رهبری او در مایکروسافت همچنین به دنبال عرضه چتباتهایی با محتوای اروتیک یا روابط احساسی نیست.
این موضع در تضاد با رویکرد برخی دیگر از بازیگران بزرگ صنعت از جمله بزرگترین شرکت هوش مصنوعی مایکروسافت یعنی اوپنایآی است. سم آلتمن، مدیرعامل اوپنایآی، در ماه اکتبر اعلام کرد که ChatGPT به زودی امکان گفتگوی اروتیک و احساسی را برای کاربران بزرگسال فراهم میکند و شرکت xAI ایلان ماسک نیز نسخهای از همراهان مجازی با ویژگیهای مشابه را در اختیار کاربران قرار داده است.
سلیمان در رابطه با رویکرد مایکروسافت در این باره گفت: «کاربران میتوانند چنین خدماتی را از شرکتهای دیگر خریداری کنند، اما ما در مایکروسافت تصمیم گرفتیم که به برخی حوزهها ورود نکنیم. اینها [محتوای اروتیک و احساسی] از جمله جاهایی هستند که ما نمیرویم.»
رئیس هوش مصنوعی مایکروسافت چطور از دیپمایند به رهبری بخش AI این شرکت رسید
سلیمان که یکی از بنیانگذاران شرکت دیپمایند بود، در سال ۲۰۱۴ این شرکت را به گوگل فروخت. دیپمایند حالا به گوگل دیپمایند تغییر نام داده و آزمایشگاه اصلی این شرکت در حوزه هوش مصنوعی محسوب میشود. پس از فروش این شرکت، سلیمان در سال ۲۰۲۲ شرکت Inflection AI را بنیانگذاری کرد و در سال ۲۰۲۴ طی قراردادی به ارزش ۶۵۰ میلیون دلار، این استارتآپ به مالکیت مایکروسافت در آمد و سلیمان نیز براساس همین قرارداد به عنوان رهبر واحد هوش مصنوعی سازنده ویندوز انتخاب شد.
او در نشست AfroTech توضیح داد که دلیل پیوستنش به مایکروسافت، ثبات، سابقه فنی و گستره فناوری این شرکت است و همچنین تصریح کرد که ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، شخصا در جذب او نقش داشته است.
به گفته سلیمان، نادلا حدود ۱۸ ماه پیش ماموریتی را کلید زده است تا مایکروسافت بتواند بهصورت کاملا مستقل در زمینه آموزش، استنتاج و استقرار مدلهای هوش مصنوعی با دادههای اختصاصی خود فعالیت کند.
به نظر میرسد که این ماموریت با هدف استقلال بیشتر از اوپنایآی دنبال میشود. شرکت مایکروسافت از سال ۲۰۱۹ به سرمایهگذار اصلی و شریک ابری اوپنایآی تبدیل شد، اما روابط میان دو شرکت با تنشهایی همراه شده است که از جمله آنها میتوان به همکاری اوپنایآی با رقبای مایکروسافت مانند گوگل و اوراکل اشاره کرد.
اوپنایآی به تازگی ساختار شرکتی خود را تغییر داد و قرارداد این شرکت با مایکروسافت نیز به گونهای بروزرسانی شده که امکان همکاری بیشتر این استارتآپ با دیگر شرکتها فراهم شده است. گرچه مایکروسافت همچنان سهام ۲۷ درصدی اوپنایآی را در اختیار دارد، اما غول ردموندی تمرکز خود را بر توسعه سرویسهای اختصاصی هوش مصنوعی از جمله کوپایلوت (Copilot) گذاشته است.
رویکرد متفاوت مایکروسافت با واقعگرایی در زمینه هوش مصنوعی
دیدگاههای سلیمان همزمان با افزایش توجه عمومی و قانونگذاری در زمینه آگاهی مصنوعی مطرح میشود. در ماه اکتبر، گاوین نیوسام، فرماندار کالیفرنیا، قانونی با نام SB 243 را امضا کرد که به موجب آن، چتباتها موظفاند در گفتگو با کاربران به روشنی هوش مصنوعی بودن خود را اعلام کنند تا توهمی از یک موجود خودآگاه در کاربران شکل نگیرد. همچنین چتباتها باید هر سه ساعت یک بار به کاربران خردسال یادآور شوند که استراحت کنند.
مایکروسافت نیز در همین راستا ابزارهای خود را بروزرسانی کرده است. این شرکت هفته گذشته ویژگیهای تازهای را برای سرویس Copilot معرفی کرد، که از جمله آنها میتوان به دستیار هوشمند Mico و امکان گفتوگوی گروهی با Copilot اشاره کرد. سلیمان میگوید این خدمات بر اساس «آگاهی از هوش مصنوعی بودن» طراحی شدهاند.
او میگوید: «ما هوش مصنوعیهایی میسازیم که همیشه در خدمت انسان باشد. هدف ما این نیست که جایگزین انسان شوند، بلکه باید در خدمت او باشند.»
او همچنین به قابلیت جدیدی به نام Real Talk اشاره کرده است که به جای چاپلوسی، دیدگاه کاربران را به چالش میکشد. سلیمان میگوید این ویژگی اخیرا حتی او را نیز به چالش کشیده است: «هوش مصنوعی به من گفت من کلکسیونی از تناقضات هستم؛ چون هم درباره خطرات هوش مصنوعی هشدار میدهم و هم در مایکروسافت مشغول گسترش آن هستم!»
از نگاه سلیمان، گرچه هوش مصنوعی در برخی موارد ناامیدکننده است، اما در عین حال ابزاری جادویی نیز محسوب میشود و از نظر رئیس هوش مصنوعی مایکروسافت، اگر از آن نمیترسید، احتمالا هنوز آن را درست درک نکردهاید. ترس یک احساس طبیعی است. شک و تردید هم ضرورت دارد. نیازی نیست به طور کامل شتابزده عمل کنیم.