ربات‌های انسان نما با رفتارهایی فریبنده

به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان به نقل از livescience، بر اساس یک مطالعه جدید، یک ربات غیرعادی شبیه انسان که برای تعامل اجتماعی با همراهان انسان برنامه ریزی شده بود، مردم را فریب داد تا فکر کنند این دستگاهT خودآگاه است.

فریبنده دیجیتالی که محققان آن را "iCub" نامیدند، یک ربات انسان نما به اندازه کودک است که توسط موسسه فناوری ایتالیا (IIT) در جنوا برای مطالعه تعاملات اجتماعی بین انسان و ربات ساخته شده است. این اندروید پیشرفته که قد آن ۳.۶ فوت (۱.۱ متر) است، چهره‌ای انسان مانند , چشمان دوربینی دارد که می‌تواند ارتباط چشمی با مردم حفظ کند و ۵۳ درجه آزادی دارد که به آن اجازه می‌دهد کار‌های پیچیده را انجام داده و رفتار‌های انسانی را تقلید کند. محققان می‌توانند iCub را طوری برنامه‌ریزی کنند که به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای مانند انسان عمل کند، همانطور که در ظاهر آن در سال ۲۰۱۶ در Italy's Got Talent نشان داده شد، زمانی که ربات حرکات تای چی را انجام داد و با مهارت‌های مکالمه هوشمندانه خود داوران را شگفت‌زده کرد.

در مطالعه جدید، محققان iCub را طوری برنامه ریزی کردند که با شرکت کنندگان انسانی در حین تماشای یک سری ویدیوی کوتاه، تعامل داشته باشد. در طول برخی از آزمایش‌ها، iCub طوری برنامه‌ریزی شد که رفتاری شبیه به انسان داشته باشد: با شرکت‌کنندگان در هنگام ورود به اتاق احوالپرسی می‌کرد و به ویدیو‌ها با صدای شادی، تعجب و هیبت واکنش نشان می‌داد. اما در آزمایش‌های دیگر، برنامه‌نویسی ربات باعث شد که بیشتر شبیه یک ماشین رفتار کند، انسان‌های اطراف را نادیده بگیرد و صدا‌های بیپ رباتیکی کلیشه‌ای ایجاد کند.

محققان دریافتند افرادی که در معرض نسخه انسانی‌تر iCub قرار گرفتند، تمایل بیشتری به مشاهده آن با دیدگاهی به نام «موضع عمدی» داشتند، به این معنی که معتقد بودند این ربات افکار و خواسته‌های خود را دارد، نسبت به افرادی که در معرض نسخه کمتر انسانی ربات قرار نگرفتند.

به گفته محققان ربات iCub دارای ظرفیت محدودی برای یادگیری مانند یک شبکه عصبی (نوعی هوش مصنوعی یا AI است که فرآیند‌های مغز انسان را تقلید می‌کند) اما از خودآگاهی فاصله زیادی دارد.

در هر یک از آزمایش‌ها، یک انسان شرکت‌کننده مجرد در اتاقی با iCub نشست و سه کلیپ ویدیویی کوتاه دو دقیقه‌ای از حیوانات را تماشا کرد. تیم تحقیقاتی تصمیم گرفتند از تماشای ویدیو به عنوان وظیفه مشترک استفاده کنند، زیرا این یک فعالیت رایج در بین دوستان و خانواده است و آن‌ها از فیلم‌هایی استفاده کردند که حیوانات را نشان می‌داد و شامل شخصیت انسان یا ربات نمی‌شد تا از هرگونه سوگیری جلوگیری شود.

در اولین مجموعه آزمایش‌ها، iCub به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده بود که به شرکت‌کنندگان انسانی خوش آمد بگوید، خود را معرفی کند و هنگام ورود نام آن‌ها را بپرسد. در طول این تعاملات، iCub همچنین «چشم» دوربین خود را برای حفظ تماس چشمی با سوژه‌های انسانی حرکت داد. در سرتاسر فعالیت تماشای ویدیو، به روشی انسان‌مانند عمل می‌کرد و مانند مردم به‌گونه‌ای واکنش‌آمیز صدا می‌کرد. محققان می‌گویند: «وقتی صحنه‌ای خنده‌دار در فیلم وجود داشت می‌خندید یا طوری رفتار می‌کرد که گویی با یک صحنه بصری زیبا در حیرت بود».

به گفته محققان در مجموعه دوم آزمایش‌ها، iCub با شرکت‌کنندگان تعامل نداشت و در حین تماشای ویدیوها، تنها واکنشش به صحنه‌ها ایجاد صدا‌های ماشین‌مانند بود، از جمله «صدا‌هایی که حسگر ماشین هنگام نزدیک شدن به مانع انجام می‌دهد». در طول این آزمایش‌ها، دوربین‌های چشم‌های iCub نیز غیرفعال شدند، بنابراین ربات نمی‌توانست ارتباط چشمی را حفظ کند.

قبل و بعد از آزمایش‌ها، محققان شرکت‌کنندگان را وادار کردند تا آزمون Instance (IST) را تکمیل کنند. این نظرسنجی که توسط تیم تحقیقاتی در سال ۲۰۱۹ طراحی شده است، برای سنجش نظرات مردم در مورد وضعیت روانی ربات استفاده می‌شود.

یافته‌ها نشان می‌دهد که انسان‌ها می‌توانند با روبات‌ها ارتباط اجتماعی برقرار کنند. به گفته محققان، این می‌تواند پیامد‌هایی برای استفاده از ربات‌ها در مراقبت‌های بهداشتی، به ویژه برای بیماران مسن داشته باشد. با این حال دانشمندان هشدار دادند که هنوز چیز‌های زیادی برای یادگیری در مورد تعاملات انسان و ربات و پیوند اجتماعی وجود دارد.

یکی از سؤالات بزرگی که تیم می‌خواهد به آن پاسخ دهد این است که آیا مردم می‌توانند با ربات‌هایی پیوند بخورند که ظاهری انسانی ندارند، اما همچنان رفتار‌هایی شبیه به انسان از خود نشان می‌دهند. محققان می‌گویند پیش‌بینی اینکه چگونه یک ربات با ظاهری کمتر شبیه انسان می‌تواند تجربه مشابه او را به دست آورد، دشوار است.

به گفته محققان انسان‌ها از ناشناخته‌ها واهمه دارند اما ربات‌ها تنها ماشین هستند و نسبت به تصویر‌های تخیلی‌شان در فرهنگ عامه، توانایی بسیار کمتری دارند. برای کمک به مردم به منظور غلبه بر این ترس، دانشمندان می‌توانند بهتر به مردم آموزش دهند که ربات‌ها چه کاری می‌توانند انجام دهند و چه کار‌هایی نمی‌توانند.