توسعه اینترنت و شبکههای اجتماعی، پیشران شفافیت در نظام حکمرانی
به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان ، دکتر امیر ناظمی، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در چهارمین دوره وبینار تجربه حکمرانی «ریشه‌های اداری و اجتماعی مقابله با شفافیت: تجربه سازمان فناوری اطلاعات ایران» در خصوص معرفی پیش‌ران‌های شفافیت به عوامل تأثیرگذاری مانند اصول اخلاقی دنیای مدرن، توسعه اینترنت، رسانه و شبکههای اجتماعی، ضرورت مشارکت عمومی، ادامه دموکراسی و نیز لزوم نظارت عمومی اشاره کرد.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات، شفافیت و در سوی دیگر محرمانه‌سازی را دوگانه پیش روی عدم قطعیت کوتاه‌مدت دانست و بیان داشت تقابل‌های جهانی اعم از امنیتی و دفاعی، جهانی‌شدن کارتل‌های با درآمد نامشروع و هم‌چنین افزایش توجه به حریم خصوصی ازجمله مؤلفه‌های محرمانه‌سازی در دنیای امروزی محسوب می‌شوند. وی هم‌چنین نظام سیاسی پرتهدید، منفعت‌گرایی و فساد ناشی از گروه‌های منفعتی و نظام الیگارشی، وجود ترس سیاسی در میان گروه‌های دارای پایگاه مشروعیت و پذیرش مردمی کمتر و در سوی دیگر قرار گرفتن گروه‌های دارای پایگاه عمومی در میان مردم اما نگران از رد صلاحیت، تعمیم دادن حریم خصوصی، ایجاد قدرت بوروکراتیک برای دارنده اطلاعات از کارمند جز گرفته تا مدیر ارشد، در پی داشتن عواقب سیاسی و مخالفت با دیدگاه‌های غرب‌گرایانه فارغ از محتوا را عوامل هفت‌گانه پررنگ بودن وزن خرده‌فرهنگ محرمانه‌سازی نسبت به شفافیت عنوان کرد. دکتر ناظمی با طرح بازی معمای زندانی و ذکر این واقعیت که در نظام بوروکراتیک ایران، وزن به سمت محرمانه‌سازی است، گفت اگر کسی بنا را به شفافیت بگذارد ولی سایرین نپیوندند، تنها شفاف کننده ضرر خواهد کرد و امیدواریم سازمان فناوری اطلاعات به‌عنوان یک دستگاه پیش‌رو در خصوص شفافیت، ضرر کننده نباشد.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ایجاد و راه‌اندازی «سامانه شفافیت سازمان فناوری اطلاعات ایران» را اولین گام این سازمان در راستای توسعه شفافیت دانست و در خصوص جزییات بیشتر آن تصریح کرد، سامانه مذکور مشتمل بر اطلاعات قراردادها، مناقصه‌ها، مزایده‌ها، اعتبارات طرح تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در سال جاری، احکام پرسنلی و آخرین قراردادهای ثبت‌شده است که به صورت مستمر ازنظر محتوا و بستر به‌روزرسانی می‌شود. وی در ادامه این وبینار ضمن اشاره به اصل 127 قانون اساسی و دستور رئیس‌جمهور، چگونگی ایجاد کمیته شفافیت سازمان فناوری اطلاعات ایران را تشریح کرد و ضمن معرفی اعضای این کمیته به تبیین وظایف آن پرداخت. بر این اساس تدوین برنامه شفافیت سازمان و تعیین فازهای اجرایی، بررسی درخواست‌ها و موارد استثنای عدم انتشار، تصویب دامنه شمول هر یک از اقلام داده‌های شفافیت، اخذ تصمیم در خصوص نحوه حذف اطلاعات شخصی داده‌های در حال انتشار، بررسی درخواست‌های دسترسی به اطلاعات ارجاعی از سامانه پنجره واحد داده‌ها و اطلاعات کشور و نظام دسترسی به آن (FOIA) و انتشار گزارش‌های دوره‌ای از وظایف این کمیته عنوان شد.
وی در پایان ضمن پاسخ به سؤال‌های شرکت‌کنندگان در این وبینار، یادآور شد که پایبندی به ارزش‌های توسعه‌ای باعث شد تا سازمان فناوری اطلاعات ایران در مسیر شفافیت گام بردارد و نسبت به کسب منافعی فراتر از سرمایه اجتماعی اظهار امیدواری نمود. او از شفافیت به‌عنوان یک‌راه اجتناب‌ناپذیر یادکرد و خواستار مطالبه عمومی آن به صورت جدی شد.
قابل‌ذکر است، سامانه شفافیت سازمان فناوری اطلاعات ایران به نشانی https://shafaf.ito.gov.ir/ هم‌اکنون در دسترس همگان قرار دارد.
