تغییر قیمت اینترنت نیاز به دستور حکومتی ندارد
به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان ؛ «حسین ریاضی» اعتقاد دارد که اگرچه قیمت اینترنت در ایران یک عدد پایین نسبت به جهان یا حتی کشورهای منطقه است، اما وقتی شرایط را از سال‌های گذشته تا کنون بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که دولت نمی‌خواهد هزینه‌های مردم را افزایش دهد و حتی به دنبال کاهش هزینه‌ها است:
در اینترنت ثابت بسیاری از کاربران از فناوری ADSL استفاده می‌کنند در حالی که ADSL سرویسی به روز نیست. لازمه تغییرات در کیفیت اینترنت، سرمایه گذاری است و اگر سرمایه گذاری نشود قطعاً کیفیت بالا نمی‌رود. با این حال اگر قیمت اینترنت درست باشد و امکان سرمایه گذاری و ایجاد درآمد برای ارائه دهندگان خدمات باشد، سرمایه گذاری بیشتری هم صورت خواهد گرفت.
او می‌گوید مشکل اصلی شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت ثابت (FCPها) از زمانی آغاز شد که اینترنت سیار 4G با قیمتی غیرواقعی وارد ایران شد و نظام توسعه اینترنت ثابت را مختل کرد:
«در زمانی که 4G در ایران شروع به کار کرد اپراتورهای موبایل ما رقابت شدیدی را آغاز کردند تا هزینه‌های دیتا بر بستر 4G را کاهش دهند. آنها توانایی این کار را داشتند چراکه درآمد اصلی‌شان از تماس صوتی (Voice) بود. در واقع با درآمدی که از این طریق داشتند می‌توانستند کسب‌وکار سودآوری را داشته باشند. به همین دلیل 4G از همان ابتدا با قیمت پایین عرضه شد. همین رقابت باعث شد که FCPها هم مجبور شوند قیمت‌های خود را کاهش دهند. اما در حال حاضر قیمت اینترنت نیاز به یک دستور حکومتی ندارد که بالا برود بلکه باید اپراتورهای ارائه دهنده سرویس‌های 4G که اینترنت را با قیمت پایین می‌دهند، در نرخ‌هایشان تجدید نظر کنند. آنها هم وقتی این کار را می‌کنند که در سودآوری به مشکل بخورند. اما نکته مهم اینجاست که اپراتورهای همراه به خاطر درآمد بالا از Voice و مشترکین زیادی که دارند، هنوز به مشکل نخورده‌اند.»
به عقیده ریاضی، تلاش اپراتورهای موبایل برای جذب بازارهای همدیگر و البته جذب کاربران اینترنت ثابت باعث پایین کشیده شدن کلی قیمت اینترنت و البته عدم تمایل به سرمایه‌گذاری در اینترنت ثابت شده است. با این حال ریاضی در پاسخ به این سوال که راه‌حل خروج از این بحران چیست، به دیجیاتو می‌گوید:
هزینه و درآمد اپراتورهای موبایل به یک شکلی باید تغییر کند. البته از امسال کمی تغییر پیدا کرد و اپراتورهای موبایل هم قیمت‌هایشان را بالاتر بردند، ولی کافی نیست. اینجا رگولاتور باید به کمک بیاید. ما داریم درآمدها را از جاهای اشتباهی در می‌آوریم، اپراتورهای موبایل باید بیشتر از اینترنت درآمد داشته باشند اما بیشتر درآمدشان از Voice است. البته واقعیت این است که جمع درآمد Voice و اینترنت اپراتورها هم الان جالب نیست.
اگرچه مبین نت به عنوان یک ارائه دهنده اینترنت، به نظر می‌رسد که جایی در میان اپراتورهای موبایل و ارائه دهندگان اینترنت ثابت قرار گرفته اما ریاضی با رد این استدلال می‌گوید شرایط مبین نت نیز دقیقاً مانند FCPها است چراکه این شرکت هم درآمدی از طریق Voice یا تماس صوتی ندارد و حتی سرمایه‌گذاری‌هایش نیازمند هزینه‌های بیشتری از شرکت‌های FCP هستند.
او در پاسخ به این مسئله که البته مبین نت دست کم می‌تواند سرعت بالاتری نسبت به FCPهای که از فناوری ADSL استفاده می‌کنند، ارائه کند، می‌گوید:
مزیت اصلی ما پینگ است نه سرعت. البته سرعت آپلود هم یکی از مزیت‌هاست. کیفیت مبین نت روی بستر 4.5G بهتر از ADSL است و در این شکی نیست. این سرویس حتی می‌تواند با FTTX رقابت کند. مشکل ما قیمت است. امروز کار اپراتوری که درآمد Voice نداشته باشد و فقط بر درآمد دیتا تکیه کند مشکل است. رایتل هم به این خاطر که درآمد دیتای بالایی دارد و درآمد Voice چندانی ندارد وضعیت خوبی ندارد.
ریاضی همچنین می‌گوید که اگرچه مبین نت مزیت سرعت و پینگ را نسبت به اینترنت ثابت خانگی دارد اما در نهایت نمی‌تواند قیمت‌هایش را افزایش دهد چراکه باید با اینترنت 4G که از سوی اپراتورها ارائه می‌شود هم رقابت کند. مدیرعامل مبین نت از طرفی خبر می‌دهد که این شرکت وضعیت مثبتی از نظر مالی ندارد.
او در پاسخ به این سوال که به عنوان مدیر یکی از شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت چه درخواستی از رگولاتوری دارد، می‌گوید:
رگولاتور باید درآمدها در هر حوزه (چه Voice یا دیتا) را با شاخص‌های جهانی مقایسه کند. اگر مسیری را طی می‌کنیم که با آنها هم‌خوانی ندارد باید اصلاح شوند. شاید یکی دو سال اتفاقات کمی ناخوشایند در راستای اصلاحات رخ بدهد اما این اتفاقات لازمه‌ی تغییر و درست شدن شرایط است.
یکی از پیشنهاداتی که مدیرعامل مبین نت مطرح می‌کند، تغییر در مدل درآمدی اپراتورهای موبایل است:
رگولاتور باید سهم درآمدی که از اپراتورها می‌گیرد را تغییر دهد و اجازه ندهد وضعیت چندان جابجا شود. تغییر باید با نرمش صحیحی انجام شود. رگولاتور باید از سهم خودش بکاهد؛ اینطور سهم Voice از سبد درآمد اپراتور موبایل کاهش پیدا کند و سهم دیتا بالاتر برود. ناگفته نماند در این زمان هزینه‌های مردم هم چندان تغییر نمی‌کند چرا که هزینه Voice را کمتر می‌دهند و به جایش هزینه دیتا را بیشتر می‌دهند. در نهایت قبضی که مشترک پرداخت می‌کند به یک اندازه است.
ریاضی می‌گوید در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد شرکتی مانند مبین نت هم می‌تواند از دیتای خود درآمد بیشتری داشته باشد تا دست کم هزینه‌هایش پوشش داده شود.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا مبین نت اینترنت سورینو که قرار است توسط مخابرات بر بستر VDSL ارائه شود را یک رقیب جدی می‌داند، می‌گوید:
خیر، چون احتمالاً قیمت آنها با ما یکی خواهد بود و توسعه خیلی کند و آرامی خواهد داشت که در کل برای ما نگرانی به وجود نمی‌آورد. تکنولوژی VDSL بر بستر سیم است و خودتان بهتر می‌دانید که خیلی از مناطق تکنولوژی‌های سیمی نمی‌توانند پوشش کافی بدهند. اما به شکل کلی، تکنولوژی VDSL می‌تواند در آینده رقیبی برای 4.5G باشد.
