مفهوم ژانر در سینما، از مواردی است که عدم قطعیت در آن به شدت خودنمایی می‌کند. در تعاریف تئوریک و آکادمیک، مبدا تعریف ژانر در فیلم به خاستگاه ادبی آن باز می‌گردد و این آغاز ماجرای دوگانگی یا به عبارت بهتر چندگانگی در تبیین معنای ژانر است. این گپ، در سینمای ایران که اساسا خارج از مختصات حرفه‌ای ژانر روزگار می‌گذراند- البته استثنا هم وجود دارد- اوضاع پیچیده‌تری می‌یابد.
یکی از ساده‌ترین دسته‌بندی‌ها، تقسیم به دو ژانر اصلی داستانی و مستند است که همین دو را نیز، مستند داستانی به چالش کشیده است. البته چالش در دنیای هنر جدا از معنای لغوی تعبیر می‌شود و این چالش‌هاست که سینما را سینما کرده و از حصار تعاریف صرف بیرون کشیده است. حال آنکه، اهل‌فن بر اساس موقعیت، موضوع، حالت و قالب یک فیلم آن‌را رمزگشایی کرده و در نهایت برچسب یک ژانر را به آن الصاق می‌کنند. غرض نگارنده در این مقاله، تحلیل تئوریک یا واکافی ژانر نیست، بلکه مروری است بر ژانر علمی-تخیلی در ایران و در صورت وجود نگاهی به آثار سایبری تولید شده در دو دهه اخیر.
اواخر دهه شصت، آثار حوزه کودک و نوجوان به مدد داستان‌های کهن فارسی تنها جولانگاه ژانر علمی-تخیلی بود. این مسیر تا اوایل دهه هفتاد در حوزه سینمای کودک و نوجوان ادامه داشت. در حوزه بزرگسال، بنا به دلایل گوناگون، از جمله کمبود امکانات در حوزه جلوه‌های ویژه رایانه‌ای و میدانی، ژانر علمی-تخیلی در سینمای ایران، بیشتر در زمین ژانر کمدی بازی کرد. سیاست درستی که به تولید اثری چون «من زمین را دوست دارم» به کارگردانی ابوالحسن داوودی انجامید.
