به گزارش کارگروه بین‌الملل سایبربان؛ جرایم سایبری و کلاهبرداری‌های آنلاین رسماً از تهدیدات سنتی به عنوان نگرانی اصلی امنیت منطقه‌ای برای انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN) پیشی گرفته‌اند. این تهدید جرایم سایبری مورد توجه آسه‌آن توسط داتوک سری سیف‌الدین ناصوتیون اسماعیل (Datuk Seri Saifuddin Nasution Ismail)، وزیر کشور مالزی، در اختتامیه نوزدهمین نشست وزیران آسه‌آن در مورد جرایم فراملی (AMMTC) و جلسات مرتبط که در 11 سپتامبر برگزار شد، تأیید شد.
به گفته سیف‌الدین، کشورهای عضو آسه‌آن توافق کرده‌اند که جرایم سایبری اکنون تهدیدی بزرگ‌تر از دزدی دریایی یا جرایم اقتصادی بین‌المللی برای ثبات منطقه است. این مسائل سنتی، اگرچه از بین نرفته‌اند، اما دیگر تهدیدات درجه یک محسوب نمی‌شوند.
افزایش کلاهبرداری‌های آنلاین و فعالیت‌های مجرمان سایبری فرامرزی، این مسائل را برای دولت‌های منطقه‌ای ضروری‌تر کرده است. سیف‌الدین اظهار داشت که آسه‌آن تلاش‌های خود را برای مقابله با تهدید ایجاد شده توسط صنعت جرایم سایبری، به ویژه کلاهبرداری‌هایی که هیچ نشانه‌ای از توقف نشان نمی‌دهند، گسترش خواهد داد.
طرح اقدام منطقه‌ای جدید برای هدف قرار دادن جرایم سایبری و کلاهبرداری‌های آنلاین در آسه‌آن
این جلسه با تصویب متفق‌القول طرح اقدام آسه‌آن (ADOP) برای سال‌های 2026-2035، یک استراتژی 10 ساله با هدف تقویت همکاری بین کشورهای عضو در مبارزه با جرایم فراملی، به پایان رسید. همانطور که توسط روزنامه استار گزارش شده، این نقشه راه بلندمدت، چارچوبی برای همکاری، اشتراک‌گذاری اطلاعات و پاسخ‌های هدفمند به تهدیدهای جنایی، با تمرکز ویژه بر مسائل مربوط به فضای مجازی، تعیین می‌کند.
یکی از ابتکارات کلیدی معرفی شده، تشکیل یک گروه کاری جدید مقامات ارشد در مورد جرایم فراملی (SOMTC) در مورد پولشویی بود که توسط مالزی پیشنهاد شد. این گروه کاری قرار است برای اولین بار در سال 2026 تشکیل جلسه دهد و شامل نظرات بانک نگارا مالزی (Bank Negara Malaysia)، پلیس سلطنتی مالزی و دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) خواهد بود.
علاوه بر برنامه اقدام، وزرا چندین بیانیه منطقه‌ای را تصویب کردند، از جمله:
• بیانیه ملاکا (Melaka) در مورد مبارزه با جرایم فراملی به عنوان چارچوبی جامع برای ابتکارات آینده عمل خواهد کرد.
• بیانیه آسه‌آن در مورد مقابله با قاچاق انسان در جنوب شرقی آسیا.
• بیانیه آسه‌آن در مورد مبارزه با جرایم سایبری و کلاهبرداری‌های آنلاین.
این اسناد به طور کلی با هدف رسمیت بخشیدن به همکاری منطقه‌ای و تعیین اهداف مشخص برای رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی در منطقه تدوین شده‌اند.
پیشنهاد منطقه‌ای برای تهدید جرایم سایبری آسه‌آن
در این جلسه چندین پیشنهاد از سوی کشورهای عضو آسه‌آن نیز مطرح شد و انتظار می‌رود در چهل و هفتمین اجلاس آتی آسه‌آن در ماه اکتبر ارائه شود. از جمله این موارد:
• مالزی رهبری تلاش‌های منطقه‌ای در مورد استراتژی‌های مبارزه با پولشویی را بر عهده خواهد داشت.
• ویتنام پیشنهاد همکاری بیشتر برای یافتن، دستگیری و اخراج مجرمان فراری را ارائه داد.
• اندونزی رویکردی غیرسنتی را معرفی و از استفاده از ورزش برای ارتقای مشارکت جوانان و کاهش آسیب‌پذیری در برابر افراط‌گرایی خشونت‌آمیز حمایت کرد.
این پیشنهادها نشان‌دهنده یک تغییر استراتژیک گسترده‌تر به سمت پاسخ‌های انعطاف‌پذیر و متنوع به تهدیدات امنیتی است. سیف‌الدین خاطرنشان کرد که تمایل آسه‌آن برای تطبیق تمرکز خود، نشان‌دهنده شناخت ماهیت در حال تغییر جرم در منطقه است.
وی افزود:
«کشورهای عضو آسه‌آن معتقدند که دلایل معتبری برای قرار دادن دزدی دریایی در پایین فهرست و تمرکز بیشتر بر کلاهبرداری‌های آنلاین وجود دارد.»
