به گزارش کارگروه بین‌الملل سایبربان؛ چِک فریلیش (Chek Freilich)، معاون سابق رئیس ستاد امنیت ملی و محقق ارشد فعلی در مؤسسه مطالعات امنیت ملی (INSS)، گفت که توانمندی‌های تهاجمی ایران در فضای سایبری در زمره کشورهای پیشروهای جهان است و همچنان به پیشرفت و توسعه فناوری ادامه می‌دهد.
فریلیش به گزارشی اشاره کرد که براساس آن اعضای سازمان هکرهای انانیموس (Anonymous) سیستم‌های فناوری اطلاعات راکتور هسته‌ای دیمونا (Dimona) را هک، اطلاعاتی را جمع‌آوری، بخشی از آن را حذف و شواهدی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند. او اظهار داشت :
«من با جزئیات این هک آشنا نیستم. اگر اینطور نباشد، اشتباهی است که توضیح آن دشوار است. ایران یکی از اولین کشورهایی بود که راهبرد سیستماتیک ملی سایبری شامل ایجاد نهادهای ضروری و توسعه توانمندی‌های فناوری لازم را تدوین کرد.»
به گفته فریلیش، علاقه ایران به سایبر به دنبال 2 حمله سایبری مهم به وجود آمد : یکی در سال 2009، زمانی که مخالفان از اینترنت استفاده مؤثری کردند تا تظاهرات گسترده‌ای را که به دنبال جعل نتایج انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد، شعله‌ور و حفظ کنند؛ دوم حمله با کرم استاکس‌نت است، حمله چشمگیر سال 2010 که به برنامه هسته‌ای ایران آسیب زد و به گفته نشریات خارجی، به طور مشترک توسط ایالات متحده و رژیم صهیونیستی انجام شد. از آن زمان تاکنون، توانمندی‌های سایبری ایران به‌طور پیوسته افزایش یافته و رتبه‌بندی آن در رأس حلقه دوم قدرت‌های سایبری جهانی پذیرفته شده است. در این خصوص وبگاه اسرائیلی «pc.co.il» گفتگوی انجام شده با فریلیش را منتشر کرده که به شرح زیر است :
«آیا ایرانیان سایبر را وسیله‌ای می‌دانند که رژیم را تهدید می‌کند؟
بله. ایران با نگرانی سایبر را به عنوان ابزاری خرابکارانه برای گسترش ارزش‌های غربی و تقویت اپوزیسیون داخلی و به همین دلیل به عنوان تهدیدی برای رژیم می‌بیند. از سوی دیگر، سایبر در دست رژیم به وسیله‌ای مؤثر در شکل دادن به افکار عمومی و کنترل مردم تبدیل شده و همچنین سایبر را یک مؤلفه مهم از استراتژی درگیری نامتقارن خود می‌داند که نمی‌تواند تهدید فیزیکی قابل توجهی برای غرب ایجاد کند و بنابراین اهمیت سایبری به عنوان جزئی از استراتژی درگیری خود را دارد. سایبر با فرهنگ راهبردی ایران که بر ابهام، قابلیت انکار و استفاده از پیک و پروکسی تأکید دارد، مناسب است.
رقبای اصلی ایران در فضای سایبری چه کسانی هستند؟ اسرائیل که بدیهی است و چه کسی دیگر؟
اسرائیل و ایالات متحده رقبای اصلی ایران در زمینه سایبری هستند و درگیری مداوم علیه آنها عمدتاً تحت رادار انجام می‌دهد. حملات سایبری ایران همچنین علیه کشورهای اروپایی، خاورمیانه و سایر نقاط جهان انجام می‌شود و تقریباً در برابر انواع اهداف، ایران این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که اقدامات تهاجمی و تدافعی در فضاهای فیزیکی، جنبشی و سایبرنتیکی انجام دهد.
ایران از چه زمانی توسعه قابلیت‌های سایبری خود را آغاز کرد؟
این کشور توسعه قابلیت‌های سایبری خود را عمدتاً در پاسخ به حمله استاکس‌نت آغاز کرد. ایران قبل و بعد از امضای توافق هسته‌ای در سال 2015 چندین حمله سایبری انجام داد. این کشور در سال 2020 به ترور حاج قاسم سلیمانی، پاسخ سایبری داد و در سال‌های اخیر، حملات سایبری مستمری را علیه اسرائیل انجام داده است.
نوع اصلی حمله‌ای که انجام می‌دهند چیست؟
حمله ایرانیان در فضای سایبری در 4 بعد اخلال و تخریب، جاسوسی، هوشیاری و حملاتی که ابعاد را با هم ترکیب می‌کند، انجام می‌شود. در بعد اخلال و تخریب، ایران توانایی ایجاد اختلال قابل توجه در فعالیت‌های اقتصادی اسرائیل، آمریکا، اروپا، خاورمیانه و مکان‌های دیگر و حتی آسیب به زیرساخت‌های ضروری ملی را دارد. حملات علیه سیستم‌های آبرسانی و کنترل ترافیک هوایی اسرائیل، حتی می‌توانست خسارات جانی به بار آورد. با این حال، اکثر حملات این رژیم تاکنون انجام نشده است؛ البته حملات پیچیده بوده‌اند و خسارت مالی قابل توجهی به بار آورده‌اند.
در مورد عملیات‌های جاسوسی سایبری ایران چطور؟
نتیجه‌گیری صریح در مورد اثربخشی عملیات‌های سایبری ایران در این زمینه دشوار است، اما حملات زیادی انجام شده و حتی در برخی موارد اطلاعات بسیار حساسی را تولید کرده است. ایران همچنین حملات جاسوسی سایبری را برای تروریست‌ها انجام داده و از سایبر به ویژه برای رصد مخالفان رژیم داخل و خارج از کشور و برای سرکوب استفاده کرده است.
در مورد عملیات‌های آگاهی سایبری چطور؟
این عملیات‌ها جزء رو به رشد تلاش‌های ایران برای گسترش تبلیغات و افزایش حمایت از اعتقادات و سیاست‌های خود در کشور، منطقه و سراسر جهان هستند. آنها بسترهای مختلفی را برای ایران و نمایندگانش فراهم می‌کنند تا مستقیماً، بلافاصله و با حداقل هزینه به توده‌ها دسترسی پیدا کنند.
آیا آنها انواع حملات را ترکیب می‌کنند؟
از سال 2020، حملات عمدتاً شامل عملیات‌های اخلال و تخریب با عناصر عملیات‌های جاسوسی و اطلاعاتی، گاهی تحت عنوان حملات انتقام‌جویانه بوده است. ایران از این حملات ترکیبی برای افزایش تأثیر قابلیت‌های سایبری تهاجمی خود یا جبران کاستی‌ها استفاده کرده تا دستاوردهای بهتری نسبت به حملات دیگر داشته باشد.
آیا ایرانی‌ها را به عنوان افراد پیچیده سایبری تعریف می‌کنید؟
نه خیلی زیاد، اما در طول سال‌ها، عملیات‌های سایبری ایران چند برابر شده و سطح پیچیدگی آنها افزایش یافته است تا به انعطاف‌پذیری اجتماعی کشورهای هدف آسیب برساند.
در آینده چه چیزی در انتظار شما است؟
قابلیت‌های سایبری ایران احتمالاً هم به دلیل توانایی‌های خود ایران و هم به دلیل کمک‌های روسیه و چین، به روند رو به رشد خود ادامه خواهد داد. حوزه سایبری ایران باید به عنوان یک تهدید مهم اما محدود در بعد تهاجمی با نقاط قوت در قابلیت‌ها در نظر گرفته شود.»
