به گزارش کارگروه بین‌الملل سایبربان؛ دادگاه فدرال ایالات متحده به شرکت جاسوسی اسرائیلی «NSO Group» دستور داد تا به اتهام استفاده از ابزارهای سایبری برای هک حدود ۱۴۰۰ حساب واتس‌اپ، تقریباً ۱۷۰ میلیون دلار خسارت به این پلتفرم و شرکت مادرش، مِتا (Meta)، بپردازد.
گروه NSO در سال‌های اخیر به نمونه بارز بازار عمدتاً زیرزمینی جاسوس‌افزار تبدیل شده که به طور فزاینده‌ای توسط دولت‌ها برای نظارت بر مخالفان، روزنامه‌نگاران و سیاستمداران استفاده می‌شود. این حکم، که آخرین مرحله در فرآیندی است که از سال ۲۰۱۹ آغاز شد، پیروزی بزرگی برای مدافعان حریم خصوصی و کسانی است که علیه نرم‌افزار جنجالی پگاسوس (Pegasus) گروه NSO مقاومت می‌کنند.
به گفته سخنگوی مِتا، این حکم شامل پرداخت خسارت حدود ۱۶۷ میلیون دلاری گروه NSO به واتس‌اپ علاوه بر بیش از ۴۴۰ هزار دلار خسارت جبرانی پس از یک روز بررسی هیئت منصفه است. این امر ناشی از تلاشی مرتبط با NSO برای سوءاستفاده از سیستم‌های تماس ویدیویی و ارسال بدافزار به حدود ۱۴۰۰ کاربر واتس‌اپ در سال ۲۰۱۹ است که بسیاری از آنها برای گروه‌های جامعه مدنی کار می‌کردند. واتس‌اپ پس از کشف این توطئه، شکایتی را در دادگاه مطرح کرد. شرکت جاسوسی اسرائیلی پیش از این به دلیل هک کردن حساب‌های کاربری واتس‌اپ متهم شده بود و این امر سابقه‌ای را برای سازمان‌هایی ایجاد کرد که هدف جاسوس‌افزار قرار گرفته‌اند تا شرکت‌هایی را که این نرم‌افزار مخرب را می‌سازند، تحت پیگرد قرار دهند.
کمی پس از صدور حکم، پستی در سایت مِتا منتشر شد که در آن اشاره شده بود که واتس‌اپ برای دریافت حکم دادگاه تلاش خواهد کرد تا از هدف قرار گرفتن مجدد توسط NSO جلوگیری کند. در این پست آمده است که مِتا کمک مالی نامشخصی به سازمان‌های حقوق دیجیتال که برای افشای سوءاستفاده‌های جاسوس‌افزار فعالیت می‌کنند، انجام خواهد داد. علاوه بر این، واتس‌اپ قصد دارد رونوشت ویدیوهای استشهادیه مدیران گروه NSO و دیگران را منتشر کند تا به محققان در درک کامل استفاده از جاسوس‌افزار در سطح جهان کمک کند.
در پست مِتا آمده است:
«حکم امروز در پرونده واتس‌اپ گامی مهم در جهت حفظ حریم خصوصی و امنیت به عنوان اولین پیروزی در برابر توسعه و استفاده از جاسوس‌افزار غیرقانونی است که امنیت و حریم خصوصی همه را تهدید می‌کند.»
شرکت اَپل نیز علیه گروه NSO شکایتی را مطرح کرد و به دنبال خسارت برای استفاده از جاسوس‌افزار علیه مشتریانش بود. در نهایت سال گذشته پس از نتیجه‌گیری مبنی بر اینکه این شکایت ممکن است داده‌های حساس کاربران اپل را افشا کند، این پرونده مختومه شد.
گروه NSO بارها در برابر انتقادات واکنش نشان داده و استدلال کرده که از نرم‌افزار جاسوسی پگاسوس برای مقاصد خوب مانند دستگیری مجرمان مشهور استفاده شده است.
گیل لاینر (Gil Lainer)، معاون ارتباطات جهانی گروه NSO، در بیانیه‌ای ادعا کرد:
«این تصمیم توقف دیگری در یک فرآیند قضایی طولانی است و قاطعانه معتقدیم که فناوری ما نقش مهمی در جلوگیری از جرایم جدی و تروریسم ایفا می‌کند و توسط سازمان‌های دولتی مجاز به طور مسئولانه به کار گرفته می‌شود. ما جزئیات حکم را با دقت بررسی و راه‌های قانونی مناسب، از جمله مراحل بعدی و درخواست تجدیدنظر را دنبال خواهیم کرد.»
وی افزود که این شرکت کاملاً به مأموریت خود برای توسعه فناوری‌هایی که از امنیت عمومی محافظت می‌کنند، با توجه به فعالیت در چارچوب‌های قانونی، متعهد است.
گروه NSO در سال ۲۰۲۱ به فهرست نهادهای وزارت بازرگانی اضافه شد و تجارت آن در ایالات متحده را دشوار کرد. در عین حال، پارلمان اروپا کمیته‌ای را برای بررسی استفاده از پگاسوس در سراسر کشورهای اتحادیه اروپا تشکیل داده است. سال گذشته، دولت بایدن از تعهد سایر کشورها برای استفاده مسئولانه از نرم‌افزارهای جاسوسی حمایت و دولت ترامپ اخیراً از تلاش بین‌المللی برای تعیین یک آیین‌نامه رفتاری برای استفاده از این نوع نرم‌افزار پشتیبانی کرد.
جان اسکات-ریلتون (John Scott-Railton)، محقق ارشد سیتیزن لب (Citizen Lab)، که به بررسی هک‌های اولیه حساب‌های واتس‌اپ کمک کرده بود، در توییتی نوشت که رفتار NSO سزاوار مجازات است؛ وی اظهار داشت:
«NSO میلیون‌ها دلار از هک کردن شرکت‌های فناوری عمدتاً آمریکایی به دست می‌آورد تا دیکتاتورها بتوانند مخالفان را هک کنند. گروه NSO به دلیل این حکم به شدت آسیب خواهد دید و این باعث ترس مشتریان خواهد شد.»
