جایگزین‌های راهبردی در پاسخ به فعال‌سازی ماشه؛ از اختلال انرژی تا حمل‌ونقل دریایی
با فعال‌شدن «مکانیزم ماشه» توسط کشورهای غربی، کارشناسان و تحلیل‌گران معتقدند که واکنش متقابل نباید محدود به خروج از معاهدات یا ایجاد اختلال در مسیرهای انتقال انرژی شود. در عوض، یکی از گزینه‌های مؤثر و قابل توجه، به‌کارگیری عملیات سایبری پیشرفته و هدفمند به‌عنوان ابزاری بازدارنده مطرح شده است.
بر اساس این رویکرد، اقدامات سایبری هدفمند می‌تواند با وارد کردن اختلال در سامانه‌های حیاتی و زیرساخت‌های کلیدی شامل تأسیسات تولید و انتقال انرژی، شبکه‌های لجستیک و زنجیره تأمین، و همچنین ناوبری و حمل‌ونقل دریایی، هزینه‌های اقتصادی و تهدیدهای امنیتی قابل‌توجهی بر طرف مقابل تحمیل کند. این‌گونه مداخلات، ضمن کاهش کارایی بخش‌های حیاتی دشمن، توان بازدارندگی را بالا برده و گزینه‌های فشار را متنوع‌تر می‌سازد.
باید خاطر نشان کرد:
از جمله ویژگی‌های بارز این گزینه، «قابلیت نسبی عدم‌قابلیت‌انتساب» است که امکان انکارپذیری را فراهم می‌آورد؛ امری که به‌زعم مدافعان این رویکرد می‌تواند مانع از تشدید فوری تنش‌ها در سطح بین‌المللی شود و فضا را برای مدیریت بحران باز نگه دارد.
با این حال، تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که بهره‌گیری از ظرفیت‌های سایبری نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، شناخت کامل ساختارهای هدف، و ارزیابی پیامدهای سیاسی و حقوقی آن است. هر گونه استفاده از ابزارهای سایبری باید با درنظر گرفتن هزینه‌ها، ریسک‌های فرعی و احتمال واکنش‌های متقابل طراحی و اجرا شود تا از تبدیل اختلافات به درگیری‌های گسترده جلوگیری شود.
در مجموع، مطرح شدن عملیات سایبری به‌عنوان یک گزینه بازدارنده نشان‌دهنده تغییر در منظومه ابزارهای پاسخ‌دهی است؛ راهکاری که می‌تواند مکمل یا جایگزین ابزارهای سنتی فشار بوده و دامنه واکنش‌ها را فراتر از راهکارهای مرسوم سیاسی و اقتصادی ببرد.
