4 پرسش جدی درباره سیاست جدید ارتقای امنیت زیرساخت ارتباطات کشور

به گزارش کارگروه بین الملل سایبربان؛ جمع‌آوری تجهیزات آمریکایی و جایگزینی آن‌ها با تجهیزات یک شرکت چینی، نمی‌تواند راه مطمئنی برای امنیت شبکه مخابراتی کشور به‌حساب آید.

 شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی بر پایه مجموعه‌ای از تجهیزات زیرساختی مخابراتی ساخته می‌شوند و همواره از حساس‌ترین حوزه‌های امنیتی و پدافندی کشورها به‌حساب می‌آیند. امروزه تمام کشورهای دنیا، در تصمیم‌گیری­ برای توسعه شبکه‌های مخابراتی همواره توجه ویژه‌ای به مسئله امنیت شبکه و تجهیزات مورد استفاده خود دارند.

در سالیان اخیر پس‌ازآنکه شرکت‌های چینی تولیدکننده تجهیزات مخابراتی توانستند جایگاه برجسته‌ای به عنوان تأمین‌کننده تجهیزات مخابراتی در سراسر دنیا پیدا کنند، گزارش‌های متعددی در رابطه با ریسک‌های امنیتی استفاده از تجهیزات مخابراتی خارجی در کشورهای مختلف منتشر شده است.

علت اصلی نگرانی‌های موجود در این زمینه، اعتقاد متخصصین مخابراتی به این موضوع است که با ارتقاء سطح فناوری تجهیزات مخابراتی، کشف حفره­‌های امنیتی در تجهیزات شبکه‌های مخابراتی کاری سخت و پرهزینه خواهد بود، لذا ارزیابی دقیق امنیتی این تجهیزات برای اغلب مشتریان تجهیزات خارجی که عمدتاً به دنبال کاهش هزینه تمام‌شده خرید هستند، امکان‌پذیر نیست.

در نتیجه، تصمیم گیران دولتی در کشورهای مختلف در واکنش به چالش‌های‌ امنیتی ذاتی که در استفاده از  تجهیزات مخابراتی خارجی وجود دارد، استراتژی‌های مختلفی را برای حفظ امنیت شبکه‌های اطلاعاتی خود، در دستور کار خود قرار داده‌اند. به‌عنوان‌مثال سیاستی نظیر حمایت گسترده از تولیدکنندگان داخلی برای ساخت تجهیزات راهبردی شبکه، در حال حاضر در کشورهایی نظیر هند و کره جنوبی و از دو دهه پیش در کشوری مانند چین دنبال می‌شود. ژنگفی بنیان‌گذار هوآوی بزرگترین تامین‌کننده تجهیزات مخابراتی جهان نقل می‌کند که در اولین سال‌های تأسیس هوآوی رئیس‌جمهور چین با تأیید این موضوع که کشوری که سوئیچ‌های خود را وارد می‌کند درواقع بخشی از ارتش خود را ازدست‌داده است، حمایت‌های ویژه‌ای را برای گسترش تولیدات داخلی این شرکت به عمل‌آورده است.

سیاست دیگری که در کشورهایی با حساسیت‌های امنیتی کمتر دنبال می‌شود استفاده از تجهیزات مخابراتی تولید شده در کشورهای هم‌پیمان و ممنوعیت استفاده از تجهیزاتی است که در آن‌ها احتمال سوءاستفاده وجود دارد، به‌عنوان‌مثال بسیاری از کشورها نظیر هند، آلمان، ژاپن، انگلیس، استرالیا و آمریکا ممنوعیت‌های جدی را بر استفاده از تجهیزات شرکت‌های هوآوی و ZTE، خصوصاً در بخش‌های زیرساختی خود اعمال کرده‌اند.

حال به نظر می‌رسد، با توجه به وضعیت حساس ایران از منظر امنیتی و ارتباطی در منطقه و جهان، تحریم‌هایی که چندین بار منجر به خروج و حتی عدم پشتیبانی شرکت‌های چینی از تجهیزات خود در شبکه ایران شده است و روابط گسترده‌ شرکت هوآوی با رژیم صهیونیستی، خبر جمع‌آوری تجهیزات زیرساختی مشکوک و ضربه‌پذیر یک شرکت آمریکایی و جایگزینی آن‌ها با تجهیزات یک شرکت چینی که درگیر مسائل امنیتی تجهیزات خود است، نمی‌تواند سیاست مناسب و مطمئنی برای ارتقاء امنیت شبکه مخابراتی کشور به‌حساب آید.

درنهایت با توجه به اهمیت اجرا و پیگیری برنامه‌ای جامع در زمینه امنیت شبکه‌های اطلاعاتی و مخابراتی کشور، سابقه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مدیریت شرکت ارتباطات زیرساخت و تسلط ایشان بر ابعاد امنیتی شبکه و ریاست ایشان بر کمیسیون تنظیم مقررات رادیویی، ضروری است وزیر محترم ارتباطات پاسخ شفافی به موارد زیر ارائه فرمایند:

1- با توجه به افزایش و تداوم تقاضا برای گسترش شبکه‌های ارتباطی و به‌تبع آن نیاز مداوم کشور به تجهیزات مخابراتی برای ارتقاء شبکه، چرا پس از چند دهه نقشه راه مناسبی برای توسعه صنعت تجهیزات مخابراتی کشور و تولید تجهیزات کلیدی شبکه صورت نمی‌گیرد؟

2- اجرای مفاد آیین‌نامه حمایت از صاحبان صنایع در بخش ICT، آیین نامه پیوست فناوری و قانون حمایت از تولید داخل که در آن‌ها تکالیف دارندگان پروانه و زیرمجموعه‌های وزارت فاوا در حمایت از تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی مشخص‌شده است، در چه وضعیتی قرار دارد؟

3- با توجه به ماهیت دولتی و شبه‌دولتی بازار تجهیزات شبکه زیرساخت ارتباطی کشور و همچنین توانمندی‌های فناورانه و بالفعلی که در حال حاضر وجود دارد، چرا شرکت ارتباطات زیرساخت بدون آینده‌نگری و توجه بر اهمیت راهبردی تولید برخی تجهیزات کلیدی در داخل، همچنان بر خرید از تأمین‌کنندگان خارجی تأکید دارد؟

4- چرا درحالی‌که بسیاری از کشورها محدودیت‌های شدیدی برای واردات تجهیزات مخابراتی از چین وضع کرده­‌اند، وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت برخلاف قانون مناقصات عمومی و قانون ارتقاء سلامت نظام اداری کشور، مناقصات بزرگ خود را که اغلب نیز به‌صورت محدود، ترک تشریفات و عدم الزام برگزار می‌شوند بدون توجه به الزامات قانونی نظیر انتشار عمومی گزارش‌ توجیهی ترک مناقصه، مبلغ و طرف نهایی معامله و خلاصه اسناد مناقصه برگزار می‌کنند، به‌نحوی‌که که اسناد این مناقصات حتی جهت تطبیق فنی با محصولات داخلی نیز در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار نمی‌گیرد؟