۱.۶ میلیارد دلار سرمایه به حوزه ارتباطات آمد
به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان ، آیین رونمایی از همایش ملی «فرصتهای سرمایهگذاری در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» امروز در محل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد. در این مراسم، احسان چیتساز، معاون سیاستگذاری و برنامهریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال، وحید یزدانیان، رئیس پژوهشگاه فضایی ایران، و جمعی از فعالان حوزه مخابرات و فناوری اطلاعات حضور داشتند.در ابتدای این مراسم، احسان چیتساز با تأکید بر اهمیت سرمایهگذاری بخش خصوصی در توسعه اقتصاد دیجیتال کشور گفت: « از ابتدای دولت یک میلیارد و ۶۸۰ میلیون دلار در حوزه ICT کشور سرمایهگذاری بینالمللی داشتیم. بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات طی سالهای اخیر به مرحلهای رسیده که دیگر منابع محدود دولتی پاسخگوی نیازهای آن نیست. سیاست ما در وزارت ارتباطات این است که دولت بهجای مداخله مستقیم در اجرا و مالکیت پروژهها، نقش تنظیمگر، تسهیلگر و هماهنگکننده را ایفا کند. به این ترتیب، دولت میتواند با حداقل منابع، بیشترین اثر را در توسعه اقتصادی این بخش داشته باشد.»وی افزود: «در جاهایی که شکست بازار وجود دارد، دولت باید با ابزارهای متنوع، انگیزه سرمایهگذاری را برای بخش خصوصی ایجاد کند تا پروژهها بهصورت اقتصادی و پایدار پیش بروند. برگزاری این همایش نیز در همین راستاست؛ فرصتی است برای معرفی ظرفیتهای سرمایهگذاری هوشمندانه در بخش ICT و پیوند این بخش با صنایع مختلف از جمله انرژی، حملونقل، آموزش، سلامت و کشاورزی.»
چیتساز با اشاره به مسیر چهار ساله وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم، سه محور اصلی سیاستهای توسعهای این وزارتخانه را تشریح کرد و گفت: «اولین محور، شفافیت و پیشبینیپذیری سیاستهاست. ما تلاش میکنیم کلیه سیاستهای حوزه فاوا مبتنی بر قانون برنامه هفتم توسعه و مصوبات شورای عالی فضای مجازی باشد و متناسب با تحولات جهانی فناوری، بهروزرسانی شود.»او ادامه داد: «دومین محور، توانمندسازی بخش خصوصی و شکلگیری شرکتهای بزرگ در کنار استارتاپها و شرکتهای نوآور است. ما میخواهیم زنجیرهای از نوآوری ایجاد شود که در آن شرکتهای نوپا بتوانند به پمپاژ نوآوری در شرکتهای بزرگ کمک کنند و در نتیجه زنجیره ارزش اقتصاد دیجیتال تقویت شود.»چیتساز در توضیح سومین محور سیاستی گفت: «محور سوم، جذب سرمایه داخلی و بینالمللی در زنجیره ارزش اقتصاد دیجیتال است. این سیاست در همه برنامههای وزارت ارتباطات دنبال میشود و هدف آن، ارتقای سهم بخش ICT در رشد اقتصادی کشور است.»وی همچنین با اشاره به نقش فزاینده بخش فضایی در برنامههای وزارت ارتباطات تصریح کرد: «در سالهای آینده، انتظار داریم بخش فضا از یک حوزه صرفاً مصرفکننده به یک بخش مؤثر در توسعه اقتصاد فضا تبدیل شود. در اکشنپلن وزارت ارتباطات نیز چرخش استراتژیکی به سمت مخابرات فضایی طراحی شده تا شاهد شکلگیری نخستین سرویسهای فضاپایه در حوزههای مختلف باشیم؛ این روند با فعالیتهای پژوهشگاه فضایی ایران در حال پیگیری است.»
در ادامه یزدانیان، با اشاره به مسیر سیاستی وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم گفت: «سیاستی که در این دوره دنبال میشود بر سه محور اصلی استوار است و برگزاری این همایش فرصتی است تا بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات بتواند بهعنوان بستر تحول در صنایع مختلف کشور از جمله انرژی، حملونقل، آموزش، سلامت و کشاورزی نقشآفرینی کند و با هدایت سرمایهگذاریهای هوشمندانه، به پایداری این بخش کمک نماید.»وی افزود: «نقشه راهی که طی چهار سال آینده در وزارت ارتباطات دنبال میکنیم بر سه سیاست کلیدی مبتنی است. نخستین سیاست، شفافیت و پیشبینیپذیری در تصمیمها و سیاستهاست؛ به این معنا که تمام اقدامات وزارت ارتباطات بر مبنای سند قانون برنامه هفتم توسعه و تکالیف مصوب شورای عالی فضای مجازی تنظیم میشود. همچنین، متناسب با تغییر و تحولات جهانی در حوزه فناوری، پیوتهای لازم برای بهروزرسانی سیاستها بهصورت جدی انجام خواهد شد.»یزدانیان در ادامه به دومین محور این سیاستها اشاره کرد و گفت:«دومین پایه، توانمندسازی بخش خصوصی و شکلگیری شرکتهای بزرگ در کنار شرکتهای نوآور و استارتاپهاست. هدف ما این است که استارتاپها بتوانند از طریق زنجیره ارزش، پمپاژ نوآوری در شرکتهای بزرگ را بر عهده بگیرند تا این زنجیره منجر به خلق ارزش در کل اکوسیستم اقتصاد دیجیتال شود.»
وی درباره سومین محور سیاستی نیز توضیح داد: «محور سوم، جذب سرمایه داخلی و بینالمللی در زنجیره ارزش اقتصاد دیجیتال کشور است. ما این سه سیاست را بهصورت پیوسته در تمام برنامههای وزارت ارتباطات دنبال میکنیم تا بتوانیم مشارکت بخش خصوصی را در توسعه اقتصاد دیجیتال افزایش دهیم.»رئیس پژوهشگاه فضایی ایران همچنین با اشاره به جایگاه بخش فضایی در برنامههای جدید وزارت ارتباطات اظهار کرد: «امیدواریم در سالهای پیشرو، بخش فضایی کشور از یک حوزه مصرفکننده به نهادی مؤثر در توسعه اقتصاد فضا تبدیل شود. در اکشنپلن وزارت ارتباطات، چرخش استراتژیکی به سمت مخابرات فضایی طراحی شده و بر اساس آن، شاهد شکلگیری نخستین سرویسهای فضاپایه در حوزههای مختلف خواهیم بود؛ مسیری که با تلاش مجموعه پژوهشگاه فضایی ایران در حال پیگیری است.
چیتساز در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به جزئیات سرمایهگذاریهای انجامشده در حوزه اقتصاد دیجیتال گفت: «بخش اعظم سرمایهگذاریهای صورتگرفته در این حوزه توسط کشورهایی انجام میشود که در حال حاضر با ایران همکاری اقتصادی دارند. طبیعی است که توسعه این سرمایهگذاریها نیازمند گشایش مسیرهای سیاسی جدید و تقویت همکاریهای بینالمللی است.»وی افزود: «در این کنفرانس کشورهایی مانند امارات، عمان، قطر، عربستان، ترکیه، مالزی، اندونزی و چین حضور خواهند داشت. تاکنون حدود یک میلیارد دلار سرمایهگذاری در هسته اقتصاد دیجیتال و اپراتورهای ارتباطی و حدود ۶۸۰ میلیون دلار در حوزه توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی جذب شده است. این پروژهها در مرحله تفاهمنامه نیستند، بلکه بهصورت قراردادهای عملیاتی در حال اجرا هستند و بهزودی آثار آنها در بخشهای مختلف کشور دیده خواهد شد.»چیتساز درباره فضای سرمایهگذاری در کشور گفت:«نکته مهمی که یکی از خبرنگاران اشاره کرد، موضوع امنیت و پیشبینیپذیری برای سرمایهگذار است. سرمایه، نسبت به هرگونه بیثباتی یا عدم قطعیت در محیط حساس است و در صورت احساس ناامنی، از کشور خارج میشود. بر همین اساس، آییننامه مشارکت عمومی-خصوصی که اخیراً تصویب شده، عمدتاً با هدف ایجاد یک فرایند پیشبینیپذیر برای سرمایهگذاران تدوین شده است.»
او ادامه داد: «وظیفه دولت این است که تا حد ممکن این امنیت و ثبات را فراهم کند. ما در وزارت ارتباطات تلاش میکنیم از طریق افزایش آگاهی و اصلاح رویهها این فضا را بهبود دهیم. به عنوان مثال، با سازمان بورس و اوراق بهادار برای تسهیل ورود شرکتهای فناوری به بورس و جلوگیری از لغو پذیرش سهام برخی شرکتها همکاری میکنیم. هدف ما این است که با تغییر ذهنیتها، سپس اصلاح شیوهنامهها و مقررات، مسیر سرمایهگذاری در حوزه اقتصاد دیجیتال را روانتر کنیم.»چیتساز در بخش دیگری از سخنان خود درباره موضوع فیلترینگ توضیح داد: «آییننامههای سال ۱۳۹۶ و اصلاحیه ۱۳۹۸ با حکم دیوان عدالت اداری لغو شدهاند و عملاً دیگر قابل استفاده نیستند. در حال حاضر، ما با سازمان غذا و دارو توافق کردهایم که تخلفات پلتفرمها براساس شواهد واقعی و اطلاعرسانی رسمی بررسی شود. نمونهای از این همکاری باعث شد محدودیت ناعادلانهای که برای یکی از پلتفرمها بهوجود آمده بود، ظرف چند ساعت رفع شود. طبق توافق جدید، ابتدا باید تذکر مکتوب داده شود و تنها در صورت تکرار تخلف، امکان اقدام قانونی وجود دارد. هدف این است که برخوردهای شتابزده با کسبوکارهای دیجیتال کاهش پیدا کند.»
او در ادامه به فعالیتهای «کمیته تسهیل کسبوکارهای دیجیتال» اشاره کرد و گفت: «این کمیته در حال بررسی چالشهایی است که اقتصاد سنتی برای اقتصاد دیجیتال ایجاد کرده است. بسیاری از این مشکلات ناشی از تفاوت ساختاری دو نوع اقتصاد است. ما تلاش میکنیم رویههای عرفی جدیدی که در اقتصاد دیجیتال شکل گرفته اما هنوز مقررات مشخصی ندارد را شناسایی و با همکاری نهادهای ذیربط مانند دادستانیها برای آنها چارچوب تدوین کنیم. هدف، جلوگیری از صدور آییننامهها و دستورالعملهایی است که برخلاف جهت توسعه اقتصاد دیجیتال عمل میکنند.»معاون وزیر ارتباطات درباره تأثیر تحریمها بر سرمایهگذاری نیز گفت:«طبیعی است که تحریمها دامنه جذب سرمایهگذاران خارجی را محدود میکند. اگر در شرایط عادی قرار داشتیم، میتوانستیم با تعداد بیشتری از سرمایهگذاران وارد همکاری شویم. با این حال، تمام تلاش ما این است که از ظرفیتهای موجود برای دور زدن محدودیتها و تداوم رشد اقتصاد دیجیتال استفاده کنیم.»چیتساز در پایان با تأکید بر لزوم دقت در اطلاعرسانی پروژهها تصریح کرد: «در وزارت ارتباطات، سعی کردهایم تنها زمانی از پروژهها اطلاعرسانی کنیم که به مرحله اجرا رسیده باشند. ترجیح ما این است که پیش از نهایی شدن قراردادها یا آغاز عملیات اجرایی، از اعلام زودهنگام پرهیز کنیم. در این همایش نیز تمام دادهها و آمارهای ارائهشده واقعی و مبتنی بر پروژههای در حال اجرا هستند، نه صرفاً وعدهها یا تفاهمنامهها.»