کشف نقاط ایده‌آل برای احداث دیتاسنترهای بومی
به گزارش واحد فناوری اطلاعات سایبربان؛ مراکز داده به مجموعه‌ای از سرورها، زیرساخت‌های ارتباطی - امنیتی و تجهیزات الکترونیکی گفته می‌شود که برای ارائه، نگهداری و پشتیبانی از سرویس‌های تحت شبکه مانند اینترنت به‌کارگماشته می‌شوند.
دیتاسنترها شامل قسمت‌هایی نظیر شبکه، نرم‌افزار، تجهیزات غیر شبکه، نرم‌افزار، توزیع قدرت، ذخیره‌سازی، تأسیسات و... هستند اما پیش از ورود به هر یک از این بخش‌ها طراحی و جانمایی مراکز داده است که اهمیت دارد.
به‌عنوان‌مثال دولت هنگ‌کنگ سال‌ها پیش قصد این را داشت تا دیتاسنترهای خود را به دلیل صرف انرژی کمتر در زیرزمین بسازد؛ استدلالشان نیز این بود که ساخت دیتاسنتر در مکان‌های خنک که کمتر انرژی بر بوده و سیستم تهویه آن به دلیل خنکی ذاتی، می‌تواند کمتر نسبت به نمونه‌های معمولی هزینه سالیانه داشته باشد به‌صرفه‌تر است.
نروژی‌ها هم به‌واسطه استقرار دیتاسنترهایشان در نقاط سردسیری لقب سبزترین مراکز داده دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.
مدت‌ها پیش نیز ساخت مراکز داده آسیایی در دل کوه توسط کارشناسان کنفرانس فضا مطرح شد اما به دلیل اینکه دوسوم سرزمین هنگ‌کنگ مناسب کندن کوه نیست، پیشنهاد قابل قبولی برای آن‌ها نبود.
با توجه به اینکه امروزه طراحی و جانمایی مراکز داده از امور حیاتی به‌حساب می‌آید و شرکت‌های بزرگی نظیر گوگل و مایکروسافت نیز به سمت استقرار دیتاسنترهای خود در نقاط سردسیری رفته‌اند تا به این طریق میزان استفاده از منابع و انرژی را به حداقل برسانند و در عوض آن از امکانات محیطی بهره ببرند، این سؤال پیش می‌آید که مسئولان کشور ما علی‌رغم وجود برنامه‌های مدون برای راه‌اندازی مراکز داده ملی چه فکری به حال جانمایی‌های مناسب کرده‌اند؟
امیرحسین دوایی معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات دراین‌باره در گفت‌وگویی با تسنیم اظهار کرد: در این زمینه قطعاً دچار چالش هستیم.
وی بابیان اینکه در حال حاضر بحث راه‌اندازی IXP های ملی یا همان نقاط تبادل ترافیک داده را در سه چهار نقطه کشور داریم، ابراز کرد: این نقاط درواقع محلی برای تبادل داده میان تولیدکنندگان محتوا و سرویس‌دهندگان خدمات است.
معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد که این IXP ها مادامی‌که به تبادل ترافیک داخل کشور می‌پردازند از تخفیف بسیار زیادی در بحث پهنای باند برخوردار خواهند بود.
وی افزود: این موضوع به‌طور طبیعی دیتاسنترها را ترغیب می‌کند تا خود را کنار IXP ها جهت استفاده از این مزیت پهنای باندی قرار دهند.
دوایی با اشاره به الزامات زیست‌محیطی، انرژی، جغرافیایی، امنیتی و زلزله هم گفت: این قبیل شاخص‌ها نیز در طراحی دیتاسنترها بسیار اهمیت دارند و درواقع بهره‌وری و کارایی DC ها از این طریق سنجیده می‌شود.
او بابیان اینکه در کشور ما تعداد محدودی دیتاسنتر حرفه‌ای توسط بخش خصوصی توسعه‌یافته است، اذعان کرد: اغلب دیتاسنترهای توسعه‌یافته در کشور کوچک و در حد چند رک و سرور هستند که شاید در دنیا مفهوم دیتاسنتر داری بیش از این باشد.
معاون فناوری وزارت ارتباطات تصریح کرد: بحث مدیریت انرژی در دیتاسنتر بسیار اهمیت دارد. وقتی با چنین سوبسید بزرگی که در انرژی به آن‌ها داده می‌شود اما بازهم قیمت‌های آن‌ها قابل‌رقابت با نمونه‌های بین‌المللی نیست به این نتیجه می‌رسیم که بهره‌وری انرژی پایینی داریم. شاخص‌های جهانی نشان می‌دهد که 35 درصد هزینه دیتاسنترها مربوط به انرژی مصرفی آن‌ها می‌شود.
وی با اشاره به اینکه چنین شاخصی در کشور ما کمتر موردتوجه واقع‌شده است، گفت: زمانی که الزامات کاهش مصرف انرژی رعایت شود، مراکز داده بزرگی قابل شکل‌گیری است که در آن صورت ظرفیتشان هم بر اساس مگاوات سنجیده می‌شود.
او افزود: در حال حاضر داریم روی این موضوعات کار می‌کنیم و بحث رتبه‌بندی دیتاسنترها را مطرح کرده‌ایم تا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بتواند مانند سایر ارزیابی‌های خود در اپراتورهای ICT، به رتبه‌بندی این بخش‌بر اساس شاخص‌هایی که اشاره کردم بپردازد.
دوایی به گواهی سطح کیفی خدمات مراکز داده نیز اشاره کرد و گفت: این گواهی درواقع تضمین سرویس‌دهی به مشتریان است و دو مزیت دارد که اولی در ارتباط با تشویق شرکت‌های خصوصی و دولتی به استفاده از آن دیتاسنترها و دیگری ترغیب خود مراکز داده به تجمیع شدن باهم است تا بر این اساس تعداد دیتاسنترهای غیرحرفه‌ای به حداقل برسد.
