ژئوپليتيك فضای مجازی
در عرصه روابط بین‌الملل به دليل اهميت جغرافياي سياسي كشورها فضاي مجازي به‌عنوان سایه‌ای از فضاي فيزيكي تلقي گرديده و مناسبات ژئوپليتيك فضاي فيزيكي در آن بازتولید می‌شود.
اگر به اتحاد و ائتلاف‌های كشورها به‌عنوان يكي از جنبه‌های مهم حوزه ژئوپليتيك نگاهي بيندازيم مشاهده خواهيم نمود كه ژئوپليتيك فضاي مجازي تأثیر تعیین‌کننده‌ای از فضاي فيزيكي می‌پذیرد.
به‌عنوان‌مثال بر اساس پژوهشي كه در دانشگاه سيدني انجام‌یافته اندونزي در تنظيم روابط با چين و ایالات‌متحده آمريكا در پي تعادل بخشي به حضور هر يك از اين دو كشور در اندونزي بوده و اين سياست را در دوره‌های مختلف و به تناوب به انجام رسانيده است.
اين استراتژي اندونزي را می‌توان در عرصه فضاي مجازي نيز مشاهده نمود. اندونزي با داشتن 250 ميليون جمعيت داراي 90 ميليون كاربر اينترنت است و در واقع ضريب نفوذ اينترنت در اين كشور 34% است.
بنابراين حوزه امنيت فضاي مجازي يكي از دغدغه‌های اين كشور است و با حضور گروه‌های تروريستي در فضاي مجازي دغدغه اين كشور در سال‌های اخير بيشتر شده است. افزايش نيازهاي امنيت سايبري اين كشور و كمبود امكانات و ابزارهاي لازم براي تأمین اين نيازها باعث شده اين كشور در عرصه امنيت فضاي مجازي يك نوع سياست موازنه مثبت را در پيش بگيرد و شرکت‌های چيني و آمريكايي كه در جستجوي بازارهاي مناسب در عرصه فعالیت‌های آنلاين هستند از اين فرصت استفاده كرده و به تقويت حضورشان در اين كشور بپردازند.
در اين خصوص حدود دو سال پيش در ذيل موافقت‌نامه همکاری‌های جامع بين ایالات‌متحده و اندونزي دو کشور موافقت كردند كه ایالات‌متحده براي مدرن كردن زیرساخت‌های دفاع سايبري اندونزي مشورت داده و براي تأمین مالي براي ايجاد اين زیرساخت‌ها همكاري کند و در عوض اندونزي در سیاست‌های فضاي مجازي با ایالات‌متحده مشورت كرده و اطلاعات فضاي مجازي را با اين كشور به اشتراك بگذارد.
چند هفته پيش نيز اين كشور و چين به توافقي در عرصه فضاي مجازي دست يافتند كه اين توافق در عرصه‌های شبیه‌سازی جنگ‌های سايبري، نظارت سايبري، مديرت بحران‌های سايبري و بازسازي دیتاسنترهای اندونزي بود.
به گفته كارشناسان هدف از اين برنامه‌ها همکاری‌های نظامي نبوده و بيشتر ارائه راهكارهايي جهت جلوگيري از اثرات اجتناب‌ناپذیر جنگ‌های سايبري بر زیرساخت‌های مدني بوده است و شامل محورهاي ذيل بوده است.
ا-امنيت سايبري براي اهداف سیاست‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های ملي؛
2-ظرفیت‌سازی در فناوری‌هایی مانند پزشكي قانوني ديجيتال، امنيت اطلاعات، امنيت شبكه، تحليل داده‌های عظيم، اقتصاد ديجيتال و تحقيقات مشترك در خصوص امنيت مجازي (نظام رمزنگاری، قوانين سايبري، تروريسم سايبري و مبارزه با جاسوسي سايبري)؛
3- عمليات مشترك سايبري شامل شبیه‌سازی جنگ‌های سايبري، پاسخ به جنگ‌های سايبري، نظارت سايبري، مديريت بحران سايبري آژانس امنيت سايبري اندونزي
در اين خصوص «احمدي» وزير هماهنگي سیاست‌های امنيتي اندونزي گفته است كه قدرت‌های سايبري متوسط به‌تنهایی نمی‌توانند امنيت سايبري كشورشان را تأمین نمايند و كليد مديرت بحران در فضاي مجازي به هماهنگي و به اشتراک‌گذاری وابسته است.
به نظر می‌رسد این‌گونه اتحاد و ائتلاف‌ها و همکاری‌ها در فضاي مجازي در حال گسترش باشد و در آينده شاهد افزايش موافقت‌نامه‌های منطقه‌ای و جهاني در عرصه فضاي مجازي خواهيم بود.
