به گزارش کارگروه بینالملل سایبربان؛ بحران ویروس کرونا نشان دهنده فرصتی برای تجزیه و تحلیل مفهوم امنیت فراتر از توان نظامی است. به گفته کارشناسان، این بیماری همهگیر – که به نوعی جنگ بیولوژیکی شباهت دارد – با حملات سایبری مداوم همراه است و بیشتر کشورها بهطور مؤثری قادر به مقابله با تهدیدات نامتقارن نیستند. همکاریهای بینالمللی در مورد حاکمیت اینترنتی آسان نخواهد بود. در ماه دسامبر 2019، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای با حمایت روسیه از مبارزه با جرایم سایبری تصویب كرد. بحث در مورد حاکمیت سایبری اختلافات بین کشورهای غربی و غیرغربی را برجسته و نظم پس از ویروس را پیچیدهتر میکند. جورج زوگوپولوس (George N. Tzogopoulos)، عضو انجمن تحقیقاتی «BESA» و پژوهشگر مؤسسه اروپایی «Nice » در این خصوص مقالهای نوشته که به شرح زیر است :
«بیماری کووید-19 تقریباً باعث بلاتکلیفی در تمام ابعاد زندگی شده است؛ و بحثهای بینالمللی زیادی درباره پیامدهای احتمالی این بیماری همهگیر در امور جهانی وجود دارد. هنری کیسنجر (Henry Kissinger) در مجله وال استریت اینگونه تفسیر کرد که جهان پس از کرونا هرگز به روال سابق بازنخواهد گشت. جنز استولتنبرگ (Jens Stoltenberg)، دبیرکل ناتو هدف اصلی اتحادیه را اطمینان از تبدیل نشدن بحران بهداشتی به بحران امنیتی عنوان کرد. رسانههای اجتماعی از افزایش سریع شیوع این بیماری در کشتیهای نظامی خبر میدهند؛ «Theodore Roosevelt»، ناوبر هواپیمایی ایالات متحده این روزها بسیار مورد توجه است. رزمایشهای نظامی – به عنوان مثال بین اسرائیل و آمریکا – لغو شدهاند.
آمادگی عملیاتی نیروهای مسلح میتواند در کوتاه و میان مدت مورد آزمایش قرار گیرد. ارتش اسرائیل با سالم نگه داشتن سربازان و پرسنل خود، کمک به برآوردن نیازهای پزشکی و انجام مأموریتهای امنیت ملی روبرو است. تأثیر همهگیری روی امنیت اسرائیل میتواند مانند یک شمشیر 2 لبه باشد؛ از یک سو، افزایش فرصتهایی برای همکاری نزدیک اسرائیل و فلسطین دیده میشود. سازمان ملل از هماهنگی بین آنها در مقابله با کروناویروس ستایش کرده است. اما از سوی دیگر، دشمنان اسرائیل قطعاً به دنبال سوءاستفاده از بیثباتی و حمله هستند.
این تهدید فقط برای اسرائیل صدق نمیکند. شاید تروریستها از حملات بیولوژیکی الهام بگیرند و جنگهای داخلی در سوریه و لیبی با افزایش خشونت و شکنندگی روبرو خواهند شد.
امروزه منابع تهدید عموماً یکسان و ابزارهای عملیاتی بسیار زیاد هستند؛ آویو کوچاوی (Aviv Kochavi)، رئیس ستاد ارتش اسرائیل هشدار داد که حمله یا حتی یک عملیات در مقیاس بزرگ شاید در این دوران رخ دهد.
اگرچه نیروهای نظامی شاید در اصطلاح فاقد ناامنی باشد، اما همهگیری ویروس یاد شده برای تمام کشورها در پیشگیری و پاسخگویی به تهدیدات نامتقارن مشکلاتی بهوجود میآورد. امانوئل مکرون (Emmanuel Macron)، رئیس جمهور فرانسه خواستار آتشبس جهانی است؛ اما برای اینکه جامعه بینالملل یک مسیر امن را درپیش گیرد، سازشهای دشوار و یک رویکرد جامع موردنیاز است.
یک عنصر مهم امنیت سایبری است که یک عنصر اساسی امنیت بینالملل در عصر مدرن محسوب میشود و مربوط به جنگ بیولوژیکی و به اصطلاح انقلاب ژنتیکی است. با ادامه همهگیری، امنیت سایبری به مشکلی ثابت تبدیل میشود. طبق گفته مایکروسافت، هر کشوری در جهان حداقل یک حمله با محوریت ویروس کرونا را تجربه کرده است. اینترپل نیز از افزایش شمار حملات سایبری روی بیمارستانها خبر داد. ییگال اونا (Yigal Unna)، رئیس اداره سایبری ملی اسرائیل اخیراً اعلام کرد که جنبههای مهم تلاشهای این رژیم برای توسعه واکسن ویروس شبکهبندی شده و شاید در برابر حمله سایبری آسیبپذیر باشد.
برد اسمیت (Brad Smith)، رئیس مایکروسافت در سال 2017 در مورد لزوم کنوانسیون دیجیتال ژنو و احتمال بحث درخصوص کنوانسیون جنگ سایبری از سوی محققان صحبت کرد. جای تعجب نیست که تنشهای بینالمللی در مورد چگونگی برخورد با تهدید سایبری سالها زیاد بوده و تفاوت بین کشورهای غربی و غیرغربی و اقتصادهای توسعه یافته و نوظهور منعکس شده است.
در ماه دسامبر سال 2019 – چند روز قبل از شیوه کروناویروس – مجمع قطعنامهای با حمایت روسیه از مبارزه با جرایم سایبری تصویب كرد. در این سند، ایجاد کمیتهای از متخصصان جهان برای پیشنویس کنوانسیون بینالمللی در مقابله با استفاده جنایی از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات بیان شده است. ایالات متحده به دلیل عدم اجماع در تهیه پیشنویس معاهده جدید تردید دارد و آزادی کمتری در اداره اینترنت پیشبینی میکند. نگرانیهایی در مورد این قطعنامه وجود دارد، زیرا به نظر میرسد روسیه و چین بهطور موفقیتآمیزی از قوانین و معیارهای بینالمللی برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکنند.
جایگزینی احتمالی کنوانسیون بوداپست – که در سال 2004 بهوسیله شورای اروپا تنظیم شد – یک سناریوی دور اما ممکن است. اولین جلسه کمیته بینالمللی متخصصان در ماه آگوست امسال برگزار خواهد شد.
با قرنطینه شدن اکثر افراد در خانه به دلیل شیوع بیماری، استفاده از اینترنت در سراسر جهان افزایش یافته است. از آنجا که دستورالعمل پس از ویروس بهطور قابل توجهی در فضای سایبری شکل خواهد گرفت، انتظار میرود که مخالفتهای ژئوپلیتیک افزایش یابند. مطمئناً ایالات متحده بر شرکای خود فشار میآورد تا با دور شدن از هوآوی به فناوری نسل پنجم دسترسی پیدا کنند. اما چین، با داشتن بازار رو به رشد بیش از 850 میلیون کاربر اینترنتی (بزرگترین بازار در جهان) روی چند جانبهگرایی و گاهی همکاری با روسیه تکیه خواهد کرد. واشنگتن باید تعادل مجمع عمومی سازمان ملل را تغییر دهد یا یک اتحادیه موقت فراتر از چارچوب تحت حمایت روسیه – تصویب شده در دسامبر گذشته – ایجاد کند. یک قطعه دیجیتال جدید فقط به چالشهای امنیتی موجود میافزاید.»
