به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان؛ آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده (دارپا)، بازوی برتر تحقیق و توسعه ارتش آمریکا، اخیراً یک جت جنگنده اف-16را برای اولین بار با استفاده از فناوری هوش مصنوعی (AI) به پرواز درآورد.
در 3 سال گذشته، دارپا از طریق برنامه ارزیابی رزمی هوایی (ACE) الگوریتم‌های هوش مصنوعی را برای هواپیماهای جنگنده آزمایشی توسعه داده است. این برنامه از فالکون جنگنده اف-16، یک جت جنگنده هوایی چند منظوره در روز، به عنوان پلتفرم آزمایشی اصلی خود به منظور توسعه این برنامه‌های هوش مصنوعی استفاده کرده است.
تاکنون، برنامه‌های هوش مصنوعی تنها نسخه‌های شبیه‌سازی شده اف-16 را به پرواز در آورده‌اند. با این حال، دارپا اعلام کرد که برنامه ارزیابی رزمی هوایی به پرواز یک فالکون جنگنده اف-16 واقعی رسیده است.
در ماه دسامبر گذشته، توسعه دهندگان الگوریتم برنامه ارزیابی رزمی هوایی، برنامه خلبان جنگنده خود را در یک هواپیمای آزمایشی مخصوص اف-16 اصلاح شده به نام «X-62A» یا ویستا (VISTA)، هواپیمای آزمایشی شبیه‌ساز متغیر در پرواز، نصب کردند. سپس برنامه ارزیابی رزمی هوایی، این مدل اف-16مبتنی بر هوش مصنوعی را در مدرسه خلبانی آزمایشی نیروی هوایی (TPS) در پایگاه نیروی هوایی ادواردز، کالیفرنیا، در چند پرواز در طول چند روز به میدان فرستاد.
رایان هال هِفرون (Ryan Hal Hefron)، مدیر برنامه ارزیابی رزمی هوایی در دارپا گفت :
«به لطف همکاری تیمی و هماهنگی برجسته بین دارپا، دانشکده خلبانی آزمایشی نیروی هوایی، آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی هوایی و تیم‌های مجری ما، پیشرفت سریعی در فاز 2 در تمام زمینههای برنامه ACE داشته‌ایم. در دسترس بودن هواپیمای آزمایشی ویستا به این برنامه اجازه می‌دهد تا از آزمایش‌های هوش مصنوعی برنامه‌ریزی‌شده یک مدل هواپیمای زیرمقیاس عبور کند و مستقیماً برنامه پرواز را روی یک اف-16در مقیاس کامل قرار دهد. توسعه حداقل یک سال از زمان برنامه را نجات داد.»
جت‌های جنگنده مبتنی بر هوش مصنوعی روزی می‌توانند جایگزین خلبانان انسانی شوند. برنامه ارزیابی رزمی هوایی قبلاً مزیت رقابتی هوش مصنوعی را در نبردهای شبیه‌سازی شده علیه خلبانان انسانی نشان داده است.
در ماه اوت سال 2020، این برنامه میزبان آزمایش‌های «AlphaDogfight» بود که در آن برنامه‌های هوش مصنوعی با یکدیگر رقابت می‌کردند و برنده به جلو حرکت می‌کرد تا با یک خلبان انسانی با تجربه اف-16 در شبیه‌ساز پرواز روبرو شود. در رویداد نهایی، یک برنامه هوش مصنوعی توسعه یافته به‌وسیله سیستم‌های هرون (Heron Systems)، خلبان انسان را 5-0 شکست داد.
اگرچه برنامه هوش مصنوعی در جنگ‌های شبیه‌سازی شده پاکسازی شد، اما با برخی متغیرهای دنیای واقعی که می‌توانند بر آن نتایج تأثیر بگذارند، مواجه نبود.
یکی از مجریان مسابقه شبیه‌سازی شده در آن زمان عنوان کرد :
«به یاد داشته باشید که این یک شبیه‌سازی و یک بازی است؛ ماشین‌ها اطلاعات وضعیت کاملی داشتند و در دنیای واقعی، اطلاعات وضعیت یا داشتن اطلاعات کامل چیزی است که هرگز ندارید.»
هِفرون توضیح داد که تیم ارزیابی رزمی هوایی تفاوت‌هایی را در نحوه عملکرد برنامه هوش مصنوعی در پروازهای شبیه‌سازی شده و آزمایش‌های هواپیمای زنده مشاهده کرده است. وی خاطرنشان کرد :
«ما با هیچ مشکل عمده‌ای مواجه نشدیم، اما در مقایسه با نتایج مبتنی بر شبیه‌سازی با تفاوت‌هایی روبرو شدیم که در هنگام انتقال از مجازی به زنده قابل انتظار است. این امر اهمیت نه تنها آزمایش پرواز قابلیت‌های پیشرفته خودران، بلکه انجام این کار در بسترهای آزمایشی مانند ویستا را نشان و به ما امکان می‌دهد به سرعت درس‌ها را یاد بگیریم و با سرعتی بسیار سریع‌تر از سایر وسایل نقلیه هوایی تکرار کنیم.»
هنوز مشخص نیست که تفاوت در عملکرد شبیه‌سازی شده و واقعی چگونه می‌تواند بر ایمنی، پرواز و کارایی رزمی هوش مصنوعی تأثیر بگذارد.
مدیر برنامه ارزیابی رزمی هوایی در دارپا اعتقاد دارد که تیم برنامه ارزیابی رزمی هوایی پروازهای متعددی را در طول آزمایش‌های زنده انجام داد و از برنامه هوش مصنوعی خواسته بود که اقدامات متعددی را در حین پرواز در هر پرواز انجام دهد. آنها می‌خواهند الگوریتم‌ها را تحت شرایط شروع متفاوت، در برابر دشمنان شبیه‌سازی شده مختلف و با قابلیت‌های تسلیحات شبیه‌سازی شده آزمایش کنند.
بنابه گفته محققان، برنامه‌های هوش مصنوعی می‌توانند مزایای متعددی نسبت به خلبانان انسانی داشته باشند. هوش مصنوعی محدودیت‌های فیزیکی را که بر انسان تأثیر می‌گذارد، مانند تأثیرات مانورهای بالا بر بدن انسان، از بین می‌برد؛ هوش مصنوعی همچنین می‌تواند در هزینه‌های آموزشی صرفه‌جویی کند. طبق مطالعه شرکت رَند (RAND) در سال 2019، آموزش یک خلبان با شرایط اولیه برای پرواز با اف-16به طور متوسط 5.6 میلیون دلار هزینه دارد.
