نبرد گلادیاتورها؛ ابهام در آینده اینترنت جهان

به گزارش واحد بین‌الملل سایبربان؛ فضای سایبری چین، همواره مورد توجه افکار عمومی جهان بوده است. به اعتقاد کارشناسان، این کشور از معدود کشورهایی است که هنوز گزارش‌های مشخصی را از راهبرد فضای سایبری خودش منتشر نکرده است. برخی رسانه‌ها و مقامات غربی مدعی‌اند که دولت چین هیچ اطلاعات دقیقی از اوضاع سایبری خودش را صراحتاً منتشر نمی‌کند و به همین خاطر، چین را به سانسور اینترنت و محتوای آن و نقض قانون جریان آزاد اطلاعات متهم می‌کنند.
البته، در ماه‌های اخیر، تغییرات تازه‌ای در سخنان و گفتار مقامات چین رخ داده است و همین موضوع سبب شده تا گمانه‌زنی‌هایی، مبنی بر بهبود احتمالی فضای سایبری حاکم، بین چین و آمریکا در بین کارشناسان مطرح شود. چین به‌تازگی اقدام به بیان مطالبی در مورد راهبرد فضای سایبری خودش کرده و به اعتقاد محققان امنیت سایبری در دنیا، سخنرانی رییس‌جمهور این کشور در اجلاس اینترنت جهانی سال 2015 نیز، مؤید همین مطلب است. در چندین سخنرانی و نشست دیگر که طی چند ماه اخیر برگزار شد، شی جین پینگ، از تحولات سایبری در کشورش خبر داده، موضوعی که نه تنها برای این کشور مهم است، بلکه حتی می‌تواند در سرنوشت جهان نیز تأثیرگذار باشد.
در یکی از سخنرانی‌های اخیر رییس‌جمهور چین، وی بر موضوعاتی تأکید کرده است که در حقیقت بعد بین‌المللی راهبرد سایبری این کشور را شامل می‌شود. چین در راهبرد خود، بر چهار اصل اساسی تغییر در حاکمیت اینترنت بین‌المللی تأکید کرده است. این چهار اصل، احترام به حاکمیت سایبری، صلح و امنیت، ایجاد فضای باز همکاری و اصلاح برخی فرایندهای موجود هستند.

19 آوریل 2016 نیز، رییس‌جمهور چین، در سخنانی از ابعاد داخلی راهبرد کشورش در فضای سایبری پرده برداشت. در سخنان رییس‌جمهور چین، در مورد ابعاد داخلی راهبرد آینده این کشور در فضای سایبری، بر اصولی نظیر پذیرش اینترنت به عنوان ابزاری برای گسترش نظرات عمومی، به‌کارگیری فناوری‌های اینترنتی و مشارکت هر چه بیشتر بخش خصوصی و متخصصان فناوری اطلاعات این بخش در حوزه فناوری‌های اینترنتی، تأکید شده است.
کارشناسان غربی همواره مدعی هستند تلاش چین برای ایجاد سلطه در فضای سایبری، ممکن است سبب ایجاد شکاف در این عرصه شود و این موضوع، آینده فضای سایبری را با مخاطرات جدی مواجه خواهد ساخت. برخی دیگر نیز معتقدند که چین قصد ندارد تا در این فضا، یکه‌تاز باشد، بلکه تلاش می‌کند تا در تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی در این فضا مشارکت کند و سهمی برابر با سایر قدرت‌های اثرگذار داشته باشد. به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در فضای سایبری، چین اینترنت را به‌عنوان یکی از اولویت‌های مهم توسعه در کشور خود قرار داده است و یکی از دلایل درگیری‌های گسترده این کشور با سایر کشورهای بزرگ جهان نیز به همین علت است.
برخی تغییر رویکردها در مقامات چینی و نام بردن از اینترنت، به‌عنوان ابزاری برای گسترش اطلاعات عمومی، گمانه‌زنی‌هایی را در بین کارشناسان، مبنی بر تلاش برای عادی‌سازی روابط با غرب و خصوصاً آمریکا، ایجاد کرده است.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که چینی‌ها در روابط بین‌المللی، به‌شدت منافع اقتصادی خود را پیگیری می‌کنند و رسیدن به اهداف اقتصادی را از هر چیزی مهم‌تر می‌دانند. ازاین‌رو، شاید تلاش چین به بهبود اوضاع سایبری و از بین بردن تنش‌ها در این فضا با آمریکا را، به نوعی بتوان تلاش این کشور، برای برتری در فضای اقتصادی قلمداد کرد. چین به خوبی می‌داند که فضای سایبری، در آینده اقتصادی جهان، به‌شدت تأثیرگذار است و طبیعی است که بخواهد برای فتح سنگر اقتصادی در مواجهه با آمریکا، حتی به سازشی نمادین هم ‌روی بیاورد. تجربه نشان داده است که چینی‌ها در روابط بین‌الملل، گهگاه به آنچه که در قراردادهای خود با سایر دنیا، امضا می‌کنند پایبند نیستند و برای رسیدن به منافعشان، چنانچه لازم باشد، فراتر از قرارداد نیز عمل می‌کنند. 
البته باید به این موضوع نیز واقف بود که سمت دیگر قرارداد احتمالی، آمریکایی است که همیشه سعی کرده است تا در مبادلات با طرف‌های قراردادش، یک جایگاه بالاتر بنشیند و از بالا به میدان بازی بنگرد. حال باید منتظر ماند و دید که برنده نبرد گلادیاتورها، کدام کشور است. البته، سایبر تنها فضای مورد مناقشه آمریکا و چین نیست و موارد متعدد اختلافی متعددی، روابط دو کشور را تیره کرده است. مواردی که تقریبا طی چند ماه اخیر، همه تحت الشعاع مسائل سایبری واقع شده‌اند.