به گزارش کارگروه شبکه های اجتماعی سایبربان، مهدی محمدی در برنامه رادیویی هشتگ گفتگو، اثرگذاری شبکه‌های اجتماعی بر کاربران را زیاد دانست و گفت: در فضای فعلی رسانه‌ای، روایت اول خبری از رسانه‌های مجازی به دست می‌آید. البته برای توزیع اینگونه خبرها باید صحت و سقم آن بررسی شود. اما به هر حال میزان تأثیرگذاری و ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی بیشتر از رسانه‌های سنتی است.
وی با اشاره به اینکه گاهی اوقات با اخبار و روایت‌هایی مواجه می‌شویم که منشأ آن در رسانه‌های مجازی یا سنتی است، گفت: عقب‌ماندگی رسانه‌های فعلی ما از فضای جدید رسانه‌ای دنیا قابل توجیه نیست. در واقع رسانه‌های جهان، خود را با شرایط جدید وفق داده‌اند تا رقابت را واگذار نکنند.
رئیس فرهنگسرای رسانه با اشاره به لزوم توجه به سرعت انتشار اخبار گفت: اتاق خبرهای دنیا، روی ایران تمرکز کرده‌اند، اخبار ما را می‌گیرند، فرآوری می‌کنند و با دیدگاه خودشان به ما برمی‌گردانند. در این راستا ما باید خودمان را در برابر دشمن تجهیز کنیم.
محمدی با بیان اینکه در حوزه رسانه‌ای، بیش از آنکه به محتوا بپردازیم، رسانه‌داری را باب کرده‌ایم، اظهار داشت: در ایران تعدد رسانه وجود دارد و به اندازه چند کشور رسانه داریم. این در حالیست که رسانه‌های ما قابلیت یک عملیات کوچک رسانه‌ای را ندارند؛ البته این مساله ریشه در سیاست‌های حاکم در دولت‌ها نیز دارد
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر با سندروم از دست دادن اخبار مواجه هستیم، ادامه داد: مردم اشتیاق دارند که اخبار مختلف را کسب کنند. حتی استوری اینستاگرام کاملاً مبتنی بر این سندروم شایع ایجاد شده است و برخی تصور می‌کنند که اگر در ۲۴ ساعت گذشته یک استوری را نبینند، از اخبار عقب مانده‌اند.
این کارشناس رسانه‌ای تأکید کرد: اصل صداقت، سرعت و روایت درست از اخبار مهم است و در این راستا می‌توان به تعداد مبتلایان و فوتی‌های کرونایی اشاره کرد که مردم، این تعداد را اعتماد و باور دارند. در واقع برخی از مردم وقتی مطلبی را در اینترنت می‌بییند، فکر می‌کنند که حتماً این خبر درست است و برای افراد مختلف ارسال می‌کنند، بدون اینکه درباره آن تحقیق کنند.
محمدی با تاکید بر اینکه در فضای فعلی یادگیری سواد رسانه‌ای مثل نان شب واجب است، گفت: باید در این مقوله برای مردم کار مضاعف کرد و وزارت آموزش و پرورش در این زمینه نقش بسیاری دارد.
لیلا وصالی نیز در همین رابطه گفت: اخباری که روزانه از منابع مختلف به دست ما می‌رسد با اهداف گوناگون و متعددی تولید می‌شود و هرکسی از زاویه دید خود، خبری را منتشر می‌کند.
وی افزود: وقتی با خبر یا مطلبی مواجه می‌شویم، ابتدا باید بدانیم که از کجا و با چه زاویه دیدی آن را دریافت می‌کنیم. همچنین اعتبار خبر را باید از دو راه «اعتبار علمی» و «اعتبار خبرگزاری» تشخیص دهیم.
معاون آموزش انجمن سواد رسانه‌ای ایران با اشاره به اهمیت اعتبار علمی اخبار خاطرنشان کرد: وقتی خبر نقل قولی از یک فرد خاص می‌بینیم، ابتدا باید توجه کنیم که این فرد تا چه اندازه برای اظهار نظر کردن، دارای اعتبار علمی و تجربه تخصصی در حوزه کار خودی است. در واقع اگر خبری را از یک خبرگزاری رسمی دریافت کنیم، می‌توانیم به صحت اخبار مطمئن شویم، اما اگر در فضای مجازی آن را دریافت کردیم، باید جستجو کنیم که منبع اصلی خبر کجاست.
وصالی با اشاره به اهمیت اعتبار منبع اخبار ادامه داد: امروز از طریق فضای مجازی، اخبار و اطلاعات بسیاری از نقاط مختلف دریافت می‌کنیم و اگر در انتهای یک خبر، منبع درج نشده باشد الزاماً به معنای بی‌اعتبار بودن آن مطلب نیست و باید منبع خبر به خصوص خبری که اثرگذاری بالایی در جامعه دارد، مشخص شود.
وی خاطرنشان کرد: یکی از وظایف اصلی خبرگزاری‌ها این است که بین اخبار موجود در ایران و جهان، صحت اخبار را مشخص کرده و مطالب صحیح منتشر کنند. در واقع خبرنگارها باید به اصل صحت، دقت و سرعت در خبررسانی پایبند باشند.
این کارشناس سواد رسانه‌ای با اشاره به اینکه وقتی یک خبر را از خبرگزاری دریافت کنیم، می‌توانیم به صحت آن اطمینان داشته باشیم، گفت: اینگونه فرق بین اخبار و شایعات مشخص می‌شود و باید به مردم آموزش دهیم که هر مطلبی در فضای مجازی، صحیح نیست و ممکن است شایعه باشد.
وصالی ادامه داد: با یک جستجوی ساده می‌توانیم بفهمیم که آیا خبری که در فضای مجازی به دست ما رسیده است، خبرگزاری‌های رسمی کار کرده‌اند یا خیر؟ اگر آن مطلب را خبرگزاری رسمی کار کرده باشد، خبر صحت دارد اما اگر خبر را، خبرگزاری‌های مخالف با مواضع ایران و برخی وبلاگ‌های خاص زده باشند، درست نیست و به دنبال اثرگذاری‌های خاص در جامعه هستند.
وی با اشاره به اینکه باید از منابع مالی خبرگزاری‌ها اطلاع داشته باشیم، افزود: برای اطلاع از صحت خبر از یک خبرگزاری، باید بدانیم که چه کسانی منابع مالی خبرگزاری را تأمین می‌کنند. در واقع هیچ خبرگزاری و سایت خبری، برخلاف منافع کسی که هزینه او را می‌دهد، نمی‌تواند پیامی منتشر کند. چون مسلماً بعد از انتشار آن خبر، منابع درآمدی خود را از دست می‌دهد!
معاون آموزش انجمن سواد رسانه‌ای ایران تصریح کرد: مردم ایران، بیشتر در فضای مجازی به دنبال کسب اطلاعات و آگاهی بوده و از خبرگزاری‌های رسمی به دنبال اطمینان از صحت اخبار هستند. در واقع موضوع جنگ روایت‌ها و اعتمادسازی بسیار مهم است و امروز بعضی از رسانه‌ها و تلویزیون‌های متعدد به دنبال اعتماد زدایی از رقبا هستند و گاهی بر پایه ناآگاهی ما موج سواری می‌کنند.
