به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان ، دکتر سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی و مدیرعامل گروه توسعه و فناوری زعیم، در جریان سخنرانی خود در کنفرانس ملی هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء، که همزمان با نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۵ در پارک فناوری پردیس برگزار شد، با لحنی هشدارآمیز از مخاطرات عمیق و بنیادین فناوری هوش مصنوعی برای آینده کشور سخن گفت.
او با بیان اینکه «هوش مصنوعی ادامه فضای مجازی است، نه یک تکنولوژی مستقل و گذرا»، آن را مرحله‌ای نوین از زیست اجتماعی بشر در فضای دیجیتال دانست که اثرات آن می‌تواند از انقلاب صنعتی نیز فراتر برود. فیروزآبادی تاکید کرد: «ما در حال ورود به مرحله‌ای هستیم که مرزهای واقعیت و مجاز در هم آمیخته و تصمیم‌گیری‌ها به جای انسان، توسط الگوریتم‌ها انجام می‌شود. این یعنی اگر سواد هوش مصنوعی نداشته باشیم، به‌سادگی مستعمره این الگوریتم‌ها می‌شویم.»
وی با اشاره به ظهور مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) و ایجنت‌های هوشمند، هوش مصنوعی مولد را «تسریع‌کننده اتوماسیون» خواند و افزود: «ربات‌ها و سامانه‌های نرم‌افزاری هوشمند، در حال بازتعریف ماهیت شغل، آموزش، رسانه و حتی ساختارهای اجتماعی هستند.»
فیروزآبادی در بخش مهمی از سخنان خود، نسبت به وضعیت نگران‌کننده زیرساخت داده در کشور هشدار داد و گفت:
«متأسفانه ما هیچ بانک اطلاعاتی کامل، معتبر و قابل اتکایی در کشور نداریم. این مسئله بسیار خطرناک است. اگر تصمیمات کلان بر مبنای داده‌های ناقص گرفته شود، نتیجه‌اش سیاست‌گذاری‌های اشتباه و فروپاشی اعتماد عمومی خواهد بود.»
او همچنین با انتقاد از نگاه تقلیل‌گرایانه به مقوله حکمرانی هوش مصنوعی در سطح حاکمیت، گفت: «این فناوری را نباید به یک سازمان کوچک که حتی خودش هم صرفاً مسئول توزیع منابع است بسپاریم. این یک فناوری راهبردی است که نیازمند یک نهاد مقتدر، دانا، مستقل و چندرشته‌ای برای راهبری و تنظیم‌گری است.»
فیروزآبادی با اشاره به مخاطرات امنیتی و اخلاقی هوش مصنوعی افزود: «انسان‌ها امروز در معرض الگوریتم‌زدگی قرار گرفته‌اند. بسیاری از باورها، سبک زندگی، ارزش‌ها و تصمیم‌ها تحت تأثیر ساختارهای پنهان الگوریتمی شکل می‌گیرد. در چنین شرایطی، مفاهیمی چون آزادی، حریم خصوصی و حتی حقیقت، دچار بحران می‌شوند.»
وی با تاکید بر اینکه ورود به این عرصه بدون سواد و آمادگی لازم، کشور را به "مصرف‌کننده صرف" تبدیل خواهد کرد، گفت: «هوش مصنوعی یک صنعت فوق‌العاده پرهزینه، پیچیده و انرژی‌بر است. برخلاف تصور رایج، این فناوری نه‌تنها ارزان نیست، بلکه به سرمایه‌گذاری‌های چند میلیارد دلاری نیاز دارد. بنابراین، نگاه ساده‌انگارانه و تقلیدی به آن، کشور را در معرض وابستگی عمیق‌تر و استثمار الگوریتمی قرار می‌دهد.»
در پایان، فیروزآبادی خواستار «توسعه سواد هوش مصنوعی» در سطح عمومی و نیز «ایجاد یک نهاد ملی مقتدر» برای راهبری این فناوری شد و هشدار داد: «اگر آمادگی لازم را نداشته باشیم، این فناوری می‌تواند منشأ تبعیض، نابرابری، بحران اجتماعی و بی‌ثباتی‌های گسترده در کشور شود.»
