هکر، عنوانی فراتر از یک قرن!
بیش از یک دهه است که مفهوم هک و در امتداد آن هکر از ادبیات تخصصی خارج شده و به یک مفهوم جهان شمول و آشنا برای غالب ساکنان زمین تبدیل شده است. اگر زمانی این لقب برای اعجوبه‌های امنیت شبکه به کار می‌رفت امروز هر کاربری با استفاده از اپلیکیشن‌های ساده از توانایی نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری و دیجیتالی برخوردار است. البته که این مرتبه پیش پاافتاده از نفوذ فاصله بسیار زیادی با آنچه در حوزه توانایی هکرهاست دارد؛ اما حداقل یک فرصت کوتاه و تا حدودی تفریحی برای کاربران علاقه‌مند فراهم آورده است.
نکته جالب توجه در مورد تاریخچه هک و هکر، ریشه آن در اواسط قرن نوزده میلادی است. به عبارت بهتر نخستین هک تاریخ حدود پنجاه سال پیش از اختراع رایانه به وقوع پیوست! در سال ۱۷۹۰ میلادی و نیم قرن پیش از اینکه ایده تلگراف الکتریکی به ذهن مورس خطور کند، فردی فرانسوی به نام «کلود کاپه» نخستین شبکه داده ملی را در کشورش ابداع کرد.
تلگراف مکانیکی شامل زنجیره‌ای از برج‌ها بود که در فاصله چند کیلومتری از هم احداث شده بودند. روی هر یک از این برج‌ها سیستمی از بازوهای چوبی متحرک نصب شده بود که اپراتور با قرار دادن آنها در حالت‌های مختلف می‌توانست ده‌ها حرف، عدد، کلمه و پیام مختلف را به برج بعدی انتقال دهد. اپراتوری که در برج بعدی قرار داشت از طریق تلسکوپ این پیام را دریافت کرده و به سرعت به ایستگاه بعدی مخابره می‌کرد. از این طریق پیامی که قبلا از طریق چاپار در چند روز منتقل می‌شد، در زمانی مختصر به مقصد می‌رسید. استفاده از این سیستم در انحصار دولت قرار داشت اما در سال ۱۸۳۴ دو برادر دو قلو به نام‌های «فرانسوا» و «جوزف بلانک» موفق به سواستفاده از آن در راستای منافع خود شدند.
در قرن ۱۹ میلادی بورس پاریس نقش عمده‌ای در بازار مالی فرانسه ایفا می‌کرد و خبر هر نوسانی در آن پس از چند روز و از طریق روزنامه به شهرهای دیگر رسیده و بازار آنجا را هم متلاطم می‌کرد. بنابراین اگر فردی در شهرهای اطراف تنها یک روز زودتر از این نوسانات باخبر می‌شد می‌توانست سود خوبی به جیب بزند. برادران بلانک برای دریافت سریعتر خبرها، پیاده‌سازی اولین هک تاریخ از طریق نفوذ به سیستم پیام‌رسانی دولتی را در دستور کار خود قرار دادند. در سیستم تلگراف، کاراکتر تصحیح نیز در نظر گرفته شده بود تا اگر اپراتوری یک کاراکتر را اشتباه مخابره کرد آن را اصلاح کند. اما در تمام طول خط، کاراکترهای اشتباه و تصحیح آنها نیز مخابره شده و تنها در ایستگاه آخر به صورت کامل رمزگشایی می‌شد.
برادران بلانک برای رسیدن به هدف خود کاراکتر خاصی را به منظور نمایش صعود یا سقوط بورس فرانسه ابداع کرده و با همکاری یک اپراتور در ایستگاه اول و اپراتور دیگری که در نزدیکی ایستگاه آخر زندگی می‌کرد، کاراکتر را به سیستم پیام رسانی اضافه کردند. به این ترتیب پس از مخابره پیام از پاریس تا مقصد، این کاراکتر به ظاهر خطا نیز انتقال پیدا کرده و توسط اپراتوری که نزدیک ایستگاه آخر پیام را رصد می‌کرد، به اطلاع برادران می‌رسید. تا دو سال پس از پیاده‌سازی اولین هک تاریخ کسی از نفوذ برادران بلانک به سیستم پیام‌رسانی دولتی مطلع نشد و حتی پس از دستگیری نیز به دلیل عدم وجود قوانین مشخص در این زمینه، از مجازات رهایی یافتند!
درباره (hacker2019)
فیلم سینمایی «هکر-hacker»، ساخته پول برگ، محصول سال 2019 سینمای دانمارک است. این فیلم، منتخب جشنواره بین‌المللی کودک و نوجوان شیکاگو در بخش‌های فرعی بوده است. رمله کرسا، جوسفین چاواریا هویبیرگ، ساین اغلم اولسن، اسبن دالگارد اندرسن، میل دینسن در هکر به ایفای نقش پرداخته‌اند.
فیلم سینمایی «هکر-hacker» روایت زندگی آنا ویکمن و فرزند نوجوانش بنجامین است. آنا دانشمند نخبه‌ای است که دستگاه پیچیده‌ای با عنوان زئوس را اختراع کرده. این دستگاه توانایی پاکسازی و جانشین‌سازی حافظه را دارد. یک گروه نظامی که در پی انجام یک کودتای سازمان یافته است و نیاز مبرمی به دستگاه دارد در تعقیب ویکمن است. تعقیب و تهدیدهای پیاپی آنا را مجبور می‌کند تا زندگی مخفیانه‌ای را در پیش بگیرد. بنابراین، بنجامین خردسال به یتیم‌خانه و کمی بعد به یک خانواده تحویل داده می‌شود. چند سال بعد و در حالیکه بنجامین به یک نوجوان سیزده ساله تبدیل شده است، ردی از آنا ویکمن در دوربین‌های امنیتی شهر به ثبت می‌رسد. دستگا‌ه‌های امنیتی از بنجامین به عنوان تله‌ای برای دستیابی به آنا و البته الگوریتم اجرای دستگاه زئوس استفاده می‌کنند. بنجامین که خودش نیز به هکر قهاری تبدیل شده از این نقشه مطلع شده و به کمک دوست هم‌کلاسش ساوانا سعی در گمراهی نیروهای امنیتی دارد. کمی بعد بنجامین موفق به دیدار مادرش می‌شود؛ در همین پروسه او متوجه می‌شود ساوانا نیز با نیروهای امنیتی همکاری می‌کند و ... .
دانمارکی کم‌ملات!
سینمای دانمارک اگر چه در ایران خیلی شناخته شده نیست اما از سبقه‌ای نزدیک به یک قرن برخوردار است. کارگردان صاحب‌نامی چون لارسن فون‌تریه پرچمدار فیلمسازان حوزه اسکاندیناوی است. این سبقه جغرافیایی توقع بیننده را از آقای پول برگ نیز بالا برده است. حتی انتساب ژانر نوجوان به فیلم سینمایی «هکر-hacker» نیز تخفیفی را شامل حال آقای کارگردان نمی‌کند و صد البته که فیلمسازی در ژانر کودک و نوجوان اصلا به معنای دست‌کم گرفتن مخاطب نیست!
واقعیت اینست که فیلمنامه «هکر-hacker» شروع جذابی دارد؛ هکر دانش‌آموز اساسا قصه پرپتانسیلی است؛ مخصوصا با اضافه شدن پیرنگ تقلب امتحانی در ابتدای داستان! سکانسی که البته خیلی زود از دست می‌رود؛ چرا که نه در پازل اصلی قصه جای می‌گیرد و نه به اندازه‌ای که از بنجامین یک هکر حرفه‌ای معرفی کند کارکرد دارد. مخصوصا حالا که سال 2021 میلادی هستیم و توقع بیننده از یک هکر حرفه‌ای بالاتر از آن‌چیزی است که در «هکر-hacker» می‌بینیم. سینمایی «هکر-hacker» اگر اوایل قرن21 با این روایت ساخته می‌شد قابل قبول بود اما عدم شخصیت‌پردازی و نبود عمق در قصه به شدت به فیلم ضربه وارد کرده است. همه کاراکترهای فیلم به شدت دم دستی هستند؛ سرد و بی هیجان، حتی سردتر از زمستان‌های دانمارک. هیچکدام از یک خطی‌های فیلمنامه در فیلم پرورانده نمی‌شوند. نحوه کار دستگاه زئوس کاملا پوشیده است؛ اساسا دستگاهی که هم حافظه را پاک می‌کند، هم حافظه را بین افراد جا به جا می‌کند و هم خیلی کارهای عجیب و غریب دیگر، می‌تواند به اندازه یک سریال جذاب سوژه دراماتیک تولید کند؛ اما زئوس در «هکر-hacker» پارا از یک کاریکاتور فراتر نمی‌گذارد. اگر علاقه‌مند به ژانر سایبر و تکنولوژی هستید، فیلم را با یک نوجوان تماشا کنید، با یک دهه هشتادی؛ از او بپرسید «هکر-hacker» چقدر برای او جدی بود؟ بعد این مقاله را با او اشتراک بگذارید. هر دو تایید خواهید کرد که فیلم سینمایی «هکر-hacker»، یک دانمارکی کم‌ملات است! همین!
