سارقین ایده!
سند ثبت اختراع، حق امتیاز یا پتنت، حق انحصاری است که در قبال اختراع یا ایده ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود. به بیان دیگر، پتنت یک حق اختصاصی است که به یک اختراع اختصاص داده می‌شود. پتنت نوعی محافظت حقوقی برای مخترع فراهم می‌کند. حفاظت برای مدت زمان محدودی در حدود 20سال لحاظ می‌شود. براساس محافظت پتنت، اختراع نمی‌تواند بدون رضایت مالک به صورت تجاری ساخته، مورد استفاده، توزیع یا فروش قرار گیرد.
تاریخ معاصر به خصوص در حوزه فناوری مملو از نمونه پرونده‌های اختلافی در خصوص مالکیت ایده است. گوگل، اپل، فیس‌بوک و ... به دلیل شهرت، الزاما مالک معنوی نخستین مورد از ژانر کاری خود نبوده‌اند. بلکه به واسطه قدرت و ثروت زیاد با تصاحب ایده‌های بکر و توسعه آن‌ها به جایگاه امروز رسیده‌اند. یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های حقوقی در این حوزه مربوط به گوگل ارث است. حوالی سال 1990 میلادی و در برلین یک ایده بکر در ذهن یوری مولر و کارستن شلوتر جرقه زد. مولر یک برنامه نویس خبره و شلوتر یک فارغ‌التحصیل دانشکده هنر بود. جهان‌گردی روی صندلی و پای سیستم کامپیوتری ایده اصلی آن‌ها بود. مولر و شلوتر با حمایت شرکت بزرگ مخابراتی دویچه تلکوم و گروه هکری (ccc) توانستند ایده خود را عملی کرده و پروژه «تراویژن» را برای ارائه در نمایشگاه بین‌المللی ارتباطات کیوتوی ژاپن اماده کنند.
اوضاع از زمانی برای این‌دو ایده پرداز تراژیک شد که به سیلیکون‌ولی سفر کردند. یک سفر شوم! سیلیکون‌ولی بهشت نخبه‌های علوم کامپیوتر است؛ اپل، فیس بوک، ادوبی، اچ پی و صد البته آلفابت که از مالکین گوگل است. در این سفر کد باارزش تراویژن به دست عده‌ای که نباید افتاد! سال 2005 و زمانی‌که گوگل به یک غول فناوری تبدیل شده بود پروژه گوگل ارث رونمایی می‌شود. همزمان یوری و کارستن با مشاهده گوگل ارث متوجه شباهت‌‌های زیاد آن با تراویژن خودشان شدند. سال‌ها بعد از رونمایی از گوگل ارث و با پیشنهاد یک شرکت آلمانی برای پیگیری حقوقی این سرقت تکنولوژیک با تشکیل یک دادگاه بی‌طرف این پرونده مورد بررسی قرار گرفت.
دادگاه جذاب!
سال 2021 میلادی نتفلیکس تصمیم گرفت این پرونده را در قالب یک مینی‌سریال 4 قسمتی به تصویر بکشد. رابرت تالیهم کارگردانی این محصول آلمانی را بر عهده داشته است. اولیور زیگنبالگ نویسنده و آنی چیلینگ تهیه‌کننده سریال هستند. جورن فریبرگ، سیماس اف سارگنت، لئونارد شایچر، لوکاس لاورن، دن کید، توماس داگلاس، میشل گلیک و کلیتون نمرو ایفاگر نقش‌های اصلی سریال «کد میلیارد دلاری - The Billion Dollar Code» هستند. از ویژگی‌های قابل توجه این سریال، بازسازی جزئیات دهه 1990 میلادی است. فضای دوران پس از فروپاشی دیوار برلین و اتحاد آلمان به زیبایی به تصویر کشیده شده است.
تالهایم درباره سریالش می‌گوید: «امروز همه فقط در مورد مولتی میلیونرهایی صحبت می‌کنند که با اینترنت بسیار ثروتمند شده‌اند؛ و حالا به ماه سفر می‌کنند؛ اما ما می‌خواستیم نشان دهیم همه‌چیز چگونه آغاز شد و داستان کسانی را که هیچ‌وقت در کانون توجه نبودند، بیان کنیم.»
زیگنبالگ نویسنده فیلمنامه نیز معتقد است: «فیلم "شبکه اجتماعی" از دیدگاه برنده یا آنتاگونیست یعنی مارک زاکربرگ روایت شد. ما در سریال «کد میلیارد دلاری» داستان خود را از دیدگاه برادران وینکلوس یعنی بازنده‌های زیبا تعریف می‌کنیم. همچنین در آن فیلم، شما واقعاً آن آدم را دوست ندارید؛ از بیرون به او نگاه می‌کنید. ما می‌خواستیم شخصیت‌هایی داشته باشیم که تماشاگر بخواهد در کل فرآیند با آن‌ها همراه باشد.»
زیگنبالگ اضافه می‌کند: «وقتی از مارک زاکربرگ پرسیدند "شبکه اجتماعی"داستان اوست، او گفت: "همه‌اش دروغ است، ساختگی است." او از فیلم حمایت نکرد و گوگل نیز از ما حمایت نمی‌کند. ما هرگز به آن‌ها نزدیک نشدیم. به‌هرحال آن‌ها هرگز وارد این کار نمی‌شدند، چون شرکت‌های بزرگ فناوری می‌خواهند وجهه شرکت خود را کنترل و از آن محافظت کنند. ما فقط ریسک کردیم و تصمیم گرفتیم از آن‌ها نام ببریم.»
اگر علاقه‌مند به تماشای این مینی سریال جذاب چهار قسمتی هستید، نسخه‌های زیرنویس و دوبله فارسی آن هم اکنون در پلتفرم‌های نمایشی در دسترس است.
