معامله سایبری امریکا و عربستان و جنگ روانی علیه ایران

به گزارش واحد بین‌الملل سایبربان؛ زمانی که رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرد که معامله‌ای تسلیحاتی به ارزش میلیاردها دلار با عربستان سعودی امضا کرده، یکی از اقلام مورد معامله، متمایزتر از بقیه بود: فناوری امنیت سایبری. ضمن این که پای یک متحد منطقه‌ای در میان بود که بیش از دیگران در زمینه معامله با یک تهدید سایبری تبحر دارد و به بسته مورد معامله هم اعتراض کرد: اسرائیل.

وزیر انرژی اسرائیل، یووال استینیتز (Yuval Steinitz says) اظهار داشت که امریکا باید اطمینان حاصل کند که معامله با عربستان به هیچ طریقی، برتری کیفی اسرائیل را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؛ چراکه عربستان سعودی هنوز هم دشمن آنها محسوب می‌شود. این درخواست، سابقه‌ای طولانی در تاریخ اسرائیل دارد و در یکی از سرودهای دفاعی عمده اسراییل دیده می‌شود: به واسطه کوچک بودن و جمعیت کم اسرائیل، این رژیم باید برتری نظامی کیفی و فناورانه خود را در منطقه حفظ کند.

در حالی که اسرائیل در زمینه چند سامانه تسلیحاتی، مانند نیروی هوایی، به امریکا متکی است اما در حوزه امنیت سایبری بسیار موفق عمل کرده است. در واقع، تبحر ارتش و سرویس‌های امنیتی اسرائیل در این حوزه، صنعت جدیدی برای آن به ارمغان آورده است که هم اکنون صادرات آن سالانه میلیاردها دلار ارزش دارد. از نظر سهم بازار، امریکا در رتبه اول قرار دارد و اسرائیل دوم است.

اسحاق بن اسرائیل  (Isaac Ben Israel)، ژنرال سابق که اداره ملی سایبر را در دفتر نخست‌وزیر تاسیس کرد و هم اکنون ریاست برنامه امنیت و فناوری علمی را در دانشگاه تل‌آویو بر عهده دارد، اظهار داشت: «امروز ده درصد از بازار جهانی محصولات مرتبط با فناوری سایبری در دست ماست و بیست درصد سرمایه‌گذاری‌های جهانی در حوزه فناوری سایبری در اسرائیل انجام می‌شود.»

برخی برآوردهای دیگر نسبتا رقمی پایین‌تر از این ارقام را نشان می‌دهد اما ارقام مذکور به هر ترتیب چشمگیر هستند. بن اسرائیل علت پیشرفت فوق‌العاده اسرائیل در این حوزه را به روشنی اعلام می‌دارد: این واقعیت که اسراییل سال‌های متمادی در معرض حملات سایبری بوده است.

اما این کشور قابلیت‌های سایبری تهاجمی نیز دارد. کرم سایبری استاکس‌نت که در سال 2010 منتشر گردید و گفته می‌شود به برنامه هسته‌ای ایران ضربه زد، به عقیده بسیاری پروژه مشترک امریکا و اسرائیل بوده است. بن اسرائیل نکته نسبتا مضحکی را مطرح می‌کند و آن این که حمله مذکور نخستین هشداری بود که جامعه جهانی را نسبت به ظرفیت تسلیحات سایبری هوشیار کرد و به صنعت امنیت سایبری رونق داد.

وی اضافه کرد: «تا سال 2010، ظرفیت امنیت سایبری فقط نزد کارشناسان شناخته شده بود.» زمانی که دستگاه‌های واقعی، یعنی سانتریفیوژهای هسته‌ای ایران، دچار آسیب واقعی شدند، اهمیت امنیت سایبری پدیدار شد.

احتمال آن نمی‌رود که فروش چند ابزار فناورانه امریکا به عربستان سعودی، جایگاه اسرائیل را به عنوان یک ابرقدرت سایبری در معرض خطر قرار دهد. این احتمال وجود دارد که حداقل بخشی از این فناوری‌ها در مراحل مقدماتی، در اسرائیل طراحی شده باشند.

استیو مورگان (Steve Morgan) ، که موسسه‌اش به نام سایبرسکیوریتی ونچرز (Cybersecurity Ventures) در زمینه بازار سایبری جهانی تخصص دارد، اشاره می‌کند که حتی امریکا هم تا حدودی به فناوری اسرائیل تکیه دارد. او می‌گوید: «چرا چیزی را طراحی کنیم و بسازیم که وجود دارد؟ وقت این کار را نداریم. بخشی از این روند را در امریکا می‌بینیم. ارتش ما مشتری شماره یک اسرائیل است.»

به گفته مورگان، پیش‌بینی می‌شود هزینه‌های جهانی در حوزه امنیت سایبری طی پنج سال آینده به یک تریلیون دلار برسد و اسرائیل به خوبی آماده است تا بخش زیادی از آن را به خود اختصاص دهد.

سایبرسکیوریتی ونچرز فهرستی از پانصد شرکت برتر امنیت رایانه‌ای منتشر می‌کند؛ سی و شش شرکت اسرائیلی در این فهرست قرار دارد که بیشترین تعداد پس از امریکاست. حتی این رقم هم کل صحنه را ترسیم نمی‌کند چراکه بسیاری از شرکت‌های اسرائیلی تحت مالکیت امریکایی‌ها درآمده یا به امریکا منتقل می‌شود.

و این تمام ماجرا نیست: مورگان می‌گوید: «اکنون با پدیده شرکت‌های نوپا روبرو هستیم که خواهان گروه‌های اسرائیلی هستند. بنابراین با یک شرکت کاملا جدید امریکایی روبرو می‌شوید که طرز فکر اسرائیلی دارد.» در واقع، برآوردها مبنی بر کمبود یک و نیم میلیون تا دو میلیون مهندس در این بخش حاکی از این است که کارکنان عاملی کلیدی در این حوزه به شمار می‌روند. این جایی است که اسرائیل، علیرغم جمعیت اندکی بالغ بر هشت و نیم میلیون نفر، از مزیت نسبی برخوردار است.

یوآف لایترزدورف  (Yoav Leitersdorf)، که شرکت مستقر در سیلیکون ولی او به نام وای‌ال ونچرز (YL Ventures) در شرکت‌های نوپای اسرائیلی سرمایه‌گذاری می‌کند و به آنها کمک می‌کند به امریکا بروند، ارتش اسرائیل را مهم‌ترین منبع تامین کارشناسان امنیت سایبری جهان می‌داند و بسیاری از این کارشناسان، شرکت‌های جدیدی را بنا می‌کنند. سرمایه مرحله کشت ایده وای‌ال که در سال 2013 راه‌اندازی شد، همه در شرکت‌های امنیت سایبری سرمایه‌گذاری شد. اخیرا نیز اختصاص بودجه جدیدی به میزان هفتاد و پنج میلیون دلار اعلام شد و لایترزدورف پیش‌بینی می‌کند که سه چهارم این بودجه به امنیت سایبری اختصاص یابد.

شرکت سرمایه‌گذاری برتر اسرائیل به نام جروزالم ونچر پارتنرز (Jerusalem Venture Partners) که از زمانی که در سال1993 تاسیس شد، یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است، بخش زیادی از سرمایه خود را در حوزه امنیت سایبری سرمایه‌گذاری می‌کند. گادی تیروش  (Gadi Tirosh)، مدیر اجرایی این شرکت می‌گوید که حدود یک چهارم سرمایه‌گذاری‌های شرکت صرف امنیت سایبری می‌شود.

اما حوزه امنیت سایبری، حوزه‌ای است که روز به روز گسترش می‌یابد. تیروش اضافه کرد: «این روزها دامنه حوزه امنیت سایبری از امنیت نقطه پایانی گرفته تا امنیت ابری و کشف تقلب، اقدامات ضد پولشویی و از این قبیل، گسترده شده است، همچنان که کل فضای سایبری رو به تکامل می‌رود، تعریف آنچه سایبر محسوب می‌شود نیز گسترش می‌یابد.» به گفته تیروش، سرمایه‌گذاری شرکت جروزالم ونچر پارتنرز بر روی شرکت نوپای سایبرآرک (CyberArk) به خوبی جواب داد چراکه این شرکت نوپا در سال 2014 عنوان موفق‌ترین شرکت از نوع عرضه اولیه عمومی را به دست آورد. تیروش اینطور پیش‌بینی می‌کند که برتری رقابتی اسرائیل در حوزه امنیت سایبری تا مدتی حفظ شود. نه فقط به این دلیل جایگاه قدرتمند فعلی این کشور و مزیت‌های جاری بلکه به دلیل این که اعتماد مشتریان را جلب کرده است و جلب اعتماد مشتری یک پیش‌شرط در حوزه امنیت سایبری محسوب می‌شود.

تیروش اضافه کرد: «فکر می‌کنم مدتی طول می‌کشد تا شرکت‌ها برای خرید راهکارهای امنیت سایبری از قطب‌های فناوری نظیر چین یا حتی هند و روسیه، به اندازه کافی احساس آرامش خاطر کنند. حتی در جهان درباره این که آیا راهکارهای امریکایی مبتنی بر نرم‌افزار، به کلی بی‌خطر هستند نیز شک و تردیدهایی وجود دارد.»

معامله اخیر امریکا و عربستان در شرایطی صورت می‌گیرد که کشورهای منطقه چند سالی است با شانتاژ مقامات آمریکایی ضد جمهوری اسلامی ایران و به بهانه‌های مختلف، هزاران تن سلاح از امریکا خریداری می‌کنند؛ مخصوصا در چند سال اخیر که شرایط منطقه وارد مرحله جدیدی شده، امریکا کشورهای حاشیه خلیج فارس را به انحاء مختلف تحریک می‌کند تا توانمندی سایبری و نظامی خود را با خرید تجهیزات افزایش دهند. نبرد با داعش، تنش‌ها در یمن و ایران‌هراسی از جمله بهانه‌هایی است که کشورهای منطقه را به صرافت انداخته تا از آمریکا سلاح خریداری کرده و با این کشور توافق‌های سایبری امضا کنند.

عملیات روانی امریکا و هراسی که از ایران در دل کشورهایی مانند عربستان می‌اندازد، توان اندیشیدن منطقی را از حاکمان و دولتمردان این کشورها گرفته و آنها بی توجه به دامی که امریکا برایشان پهن کرده، درآمد نفتی خود را صرف خرید تسلیحات پرهزینه از امریکا و منعقد کردن قراردادهای گزاف سایبری با این کشور می‌کنند. امریکا به واسطه روابط گسترده خود با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، در رایزنی‌های دوجانبه همواره این ترس را در مسئولین کشورهای عربی برمی‌انگیزد که اگر از ما سلاح نخرید، ایران کشور شما را نابود می‌کند. با این راهبرد، امریکا تاکنون توانسته میلیاردها دلار سلاح به آنها بفروشد.

این که هراس و بیم عربستان از ایران، انگیزه اصلی خرید تسلیحات آمریکایی عنوان می‌شود نشان دهنده آن است که عربستان به شدت تحت تاثیر عملیات روانی امریکا و غرب قرار گرفته است. روشن است که فروش سلاح به عربستان در این حجم گسترده، صرفا با در پیش گرفتن پروژه ایران‌هراسی ممکن است و سخنان تیلرسون و ترامپ در ریاض نیز موید این ادعاست.