ضرورت توجه به اقتدار و حاکمیت ملی سایبری در قانون برنامه توسعه هفتم

به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان ، وبینار «الزامات سیاستی برنامه هفتم توسعه در حوزه فضای مجازی» برگزار شد. در این وبینار «دکتر حسن نجفی سولاری»، مدرس دانشگاه و پژوهشگر فضای مجازی گفت: کشورهای مختلف دنیا مثل آلمان، فرانسه، فنلاند برای سیاست‌گذاری فضای مجازی سرمایه‌گذاری کرده و بودجه‌های کلانی را صرف آموزش و پژوهش در این باره می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در آلمان 19 عضو پارلمان، متخصص هوش مصنوعی هستند افزود: در کشورهای مختلف مثل هندوستان، مراکزی برای سیاست‌گذاری وجود دارد که بعد از تدوین سیاست، این سیاست‌ها برای نهادهای مربوطه برای اجرا ارسال می‌شود و در کشور ژاپن نیز سیاست‌های مختلفی درباره هوش مصنوعی مشخص شده است و ریاست نهاد سیاست‌گذار با رئیس جمهور آن کشور است. در ایران نیز در مرکز ملی فضای مجازی تا حدودی کار شده ولی متوقف شده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه برای تدوین سیاست‌های فضای مجازی باید همه امور و سرفصل‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد بررسی واقع شود اظهار داشت: مبانی خدا محوری، ارزش شناختی و دین شناختی فضای مجازی از مسائل مهمی است که در وضع سیاست و سیاست‌گذاری فضای مجازی باید بدان توجه شود.

وی با اشاره به اینکه دشمن در جنگ شناختی خیلی قوی عمل کرده است که با آوردن نام شبکه ملی اطلاعات، فیلترینگ به ذهن متبادر می‌شود گفت: همان‌طور که در ده هزار سال تمدن ایران، ارتباطات و تعاملات همراه با اصول و قواعدی بوده است، باید ارتباطات امروز نیز با اصول و قواعد باشد و شبکه ملی اطلاعات در این راستا تعریف می‌شود.

نجفی با اشاره به مدل‌های مختلف مواجهه با اینترنت و فضای مجازی مثل «مدل باز، مدل قضایی و قانونی و غیره گفت: اگر ما در فضای مجازی و اینترنت به دنبال کیفیت خدمات و ارزان بودن آن هستیم، قطعاً باید مدل ایرانی و بومی آن را بسازیم و در این صورت است که مورد استقبال واقع می‌شود.

این استاد دانشگاه گفت: یکی از مسائل دیگر که باید در سیاست‌های قانون برنامه هفتم مورد توجه واقع شود، ملاحظه سرمایه اجتماعی شبکه ملی اطلاعات و اقناع افکار عمومی است و همچنین مورد دیگر نیز آنکه حریم خصوصی افراد در شبکه ملی اطلاعات حفظ شود و برای آن اصول و قواعدی در نظر گرفته شود. همچنین باید برای تحقق شبکه ملی اطلاعات، تقسیم کار بین دستگاه‌ها و نهادها انجام شود و سازمان برنامه و بودجه نیز بر حُسن اجرای شبکه ملی اطلاعات نظارت دقیق داشته باشد تا به طور کامل شبکه ملی اطلاعات محقق شود.

وی افزود: در کشوری مثل کره جنوبی که دارای شبکه ملی اطلاعات است، مردم کره جنوبی 97 درصد نیازهای خود را از شبکه‌های داخلی خودشان تأمین می‌کنند و تنها سه درصد از اینترنت جهانی استفاده می‌کنند و این در حالی است که اینترنت جهانی نیز قطع نیست و مردم می‌توانند از اینترنت جهانی استفاده کنند ولی ترجیح می‌دهند از اینترنت خودشان استفاده کنند.

این پژوهشگر فضای مجازی با اشاره به اینکه در فضای مجازی، پیشران‌هایی مثل هوشمندسازی، کسب و کارهای هوشمند، تولید محتواهای علوم انسانی و غیره وجود دارند که باید بدانها توجه داشت گفت: در تدوین سیاست‌های فضای مجازی برنامه هفتم توسعه باید برای حضور هوشمندانه و قدرتمندانه در فضای مجازی، سه عنصر حاکمیت، پیشرفت و اقتدار را در رأس کارها قرار داد و زیرمجموعه این رئوس، راهبردها و سیاست‌های مختلف تدوین شود و در حوزه‌های آموزش، تجارت، دولت الکترونیک و غیره بر اساس و مبنای سرویس بومی به مردم خدمات رسانی انجام شود.

همچنین در این وبینار «دکتر محمدحسن انتظاری»، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی به بیان اینکه ارتباط بین فیلترینگ و شبکه ملی ارتباطات، ارتباط بی‌وجه است گفت: چنانچه در کشور، شبکه ملی اطلاعات وجود نداشته باشد و مردم و دولت در ارتباطات خود از پلتفرم‌های آمریکایی استفاده کنند آنگاه دیگر این سرویس‌ها در اختیار ما نخواهد بود و هر لحظه ممکن است این سرویس‌ها برای ما قطع شود.

عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه شبکه ملی اطلاعات زیرساخت فضای مجازی کشور است گفت: فیلترینگ و شبکه ملی اطلاعات دو مورد مجزّا از هم هستند؛ زیرا فیلترینگ روی اینترنت اتفاق می‌افتد نه شبکه ملی اطلاعات.

 این استاد دانشگاه با بیان اینکه ضروری است دوره‌های آموزشی شناخت شبکه ملی اطلاعات برای مدیران و نمایندگان مجلس کشور گذاشته شود افزود: تاکنون به صورت مستقیم 15 هزار میلیارد تومان و به صورت غیرمستقیم 25 هزار میلیارد تومان برای شبکه ملی اطلاعات هزینه شده است و ما متأسفانه هنوز این شبکه را نداریم و نهادهایی مثل سازمان مدیریت و برنامه بودجه باید نظارت داشته باشند تا این بودجه‌ها درست در جای خود هزینه شود و در واقع مسئولیت عدم تحقق شبکه ملی اطلاعات با سازمان برنامه و بودجه است.

عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به ضرورت رویکرد چندجانبه‌گرایی در اینترنت اظهار داشت: مجمع جهانی حکمرانی اینترنت یکی از مجمع‌های مهم جهانی است که امسال به دلیل کرونا به صورت مجازی برگزار شد ولی در اجلاس‌های قبلی که در پاریس و برلین برگزار شد، ماکرون سخنرانی بسیار مهمی داشت و گفت: «پلتفرم‌های آمریکایی اختیار اجتماعی ما را در اختیار خودشان گرفته‌اند و بدین خاطر اجتماع ما در حال از هم پاشیدن است و ما باید در این باره فکری کنیم». او گفت: «در حال حاضر دو رویکرد اینترنت کالیفرنیایی و اینترنت چینی در دنیا وجود دارد و ما باید به دنبال اینترنت اروپایی باشیم». مرکل صدر اعظم آلمان نیز در آن مجمع جهانی گفت: «حاکمیت دیجیتال آلمان باید صرفاً در اختیار آلمان باشد و این حاکمیت را به کسی تفویض نخواهیم کرد و این به معنای این است که هر کشوری اختصاصات خودش را در حکمرانی سایبری خواهد داشت».