تهدید سربازان ناتو به افشای داده‌های شخصی
به گزارش کارگروه بین‌الملل سایبربان؛ گزارش‌های رسانه‌های غربی حاکی از آن است که روسیه در تازه‌ترین دور از اقدامات برای مقابله با گسترش حضور ناتو، به سراغ تهدید چهره به چهره سربازان ناتو رفته است. به گفته برخی کارشناسان، این تاکتیک می‌تواند اثرات مرگباری در پی داشته باشد.
مقامات امریکا و ناتو گزارش‌هایی دریافت کرده‌اند مبنی بر این که سربازان مستقر در خط مقدم کشورهای حوزه دریای بالتیک و لهستان از سوی غریبه‌های مورد تهدید قرار گرفته‌اند که اطلاعات شخصی آنها را در اختیار دارند. این گزارش‌ها موجب نگرانی مقامات امریکا و ناتو گردیده است.
وال استریت ژورنال خبر داده است که روسیه برای گردآوری اطلاعات موجود در گوشی‌های تلفن همراه سربازان ناتو که در قالب پروژه موسوم به «حضور تقویت‌شده روبه‌جلو» (Enhanced Forward Presence) در استونی، لتونی، لیتوانی و لهستان به سر می‌برند، از تکنیک‌های پیشرفته شناسایی از قبیل به‌کارگیری پهپادها و آنتن‌های مخفی بهره می‌برد. در خبر وال استریت ژورنال آمده است که فردی که گمان می‌رود عامل روسیه بوده باشد، به‌طور آشکار به نظامیان ناتو نزدیک شده و با هدف ارعاب آنان، اقدام به بیان جزئیاتی از زندگی شخصی آنها نموده است.
کی بیلی (Kay Bailey)، سفیر امریکا در ناتو اعلام کرده است که این مسئله در دست بررسی است:
«قطعاً به این مسئله رسیدگی می‌شود.»
یکی از افسران ارتش امریکا با درجه سرهنگ دومی به وال استریت ژورنال گفته که گوشی تلفن همراه او هک شده و حالا نگران است روس‌ها از این طریق او را تعقیب کنند.
یکی از مقامات نظامی ناتو گفته است:
«شاهد آن هستیم که تلاش‌هایی برای تضعیف سربازان مستقر در این منطقه صورت می‌گیرد اما کارکنان ما با وجود این چالش‌های متعدد، از آمادگی کافی برای انجام مأموریت برخوردارند. حفظ امنیت و ایمنی کارکنان و همچنین برقراری امنیت برای کلیه کشورهای همکار و میزبان، همیشه جزو اولویت‌های ناتو بوده است.»
مقام مزبور که مجاز به معرفی خود نبود، تأکید کرد:
«برای محافظت از شبکه‌ها و مأموریت، کلیه تدابیر لازم اتخاذ می‌شود و کارکنان طوری آموزش می‌بینند که در فعالیت‌های روزمره و در فضای مجازی، هوشیار باشند.»
ارعاب چهره به چهره، برای ناتو تهدید تازه‌ای نیست
تهدید فردی، امر بی‌سابقه یا دور از انتظاری نیست. بسیاری از کشورهایی که نیروهایشان در عملیات شناسایی ناتو در نزدیکی مرز روسیه، حضور دارند، به سربازان خود درباره خطر مواردی همچون حضور بیش از حد در شبکه‌های اجتماعی هشدار داده‌اند؛ چراکه امکان جستجوی مطالب توسط دشمنان را تسهیل می‌کند.
لیتوانی که سال گذشته با موفقیت توانست کارزار اطلاعات دروغی را دفع کند که ظاهراً از سوی روسیه هدایت می‌شد، از جمله متحدانی است که آموزش نحوه استفاده از اینترنت به سربازان خود را به‌طور جدی‌تری انجام می‌دهد.
سخنگوی وزارت دفاع لیتوانی در مصاحبه‌ای گفته است:
«نیروهای مسلح لیتوانی عموماً از خطرات و تهدیدات احتمالی ناشی از به‌کارگیری دستگاه‌های موبایل، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، آگاه هستند و این مسئله کاملاً جدی گرفته می‌شود. تمام سربازان لیتوانیایی به‌طور منظم درباره محدودیت‌های ملی و الزامات امنیت اطلاعات مورد آموزش قرار می‌گیرند تا استفاده مسئولانه از این امکانات تضمین گردد.»
برونو لیت (Bruno Lete)، تحلیلگر مسائل دفاعی بنیاد جرمن مارشال مستقر در بروکسل گفته است که گزارش‌ها در نظر او چندان هشداردهنده نیست:
«از چشم‌انداز نظامی و جنگی، خنثی ساختن هک کار ساده‌ای است؛ کافی است به سربازان دستور دهیم تا از آوردن گوشی‌های هوشمند خود به جلسات آموزشی، عملیات یا دیگر مأموریت‌ها خودداری کنند. در هر حال، این که سربازان بدانند مسکو آنها را زیر نظر دارد، ممکن است بار روانی روی آنها داشته باشد.»
لیت افزوده است که در هر حال، حوادث پیش آمده نشان می‌دهد که روسیه تا چه اندازه فعالانه در حال یکپارچه ساختن جنگ دیجیتالی و سایبری با برنامه‌ریزی سنتی امنیتی و دفاعی است. به زعم او، این همان جایی است که ناتو باید به آن ورود کند. لیت خاطرنشان ساخته است که علیرغم آن که بازدارندگی سایبری تا سطح یک اولویت ارتقا پیدا کرده است، سایبر هم‌اکنون به یک عرصه رسمی جنگی بدل گردیده است:
«ناتو تاکنون رویکرد انفعالی داشته است.»
مهندسی دشمنی
یکی از افسران سابق اطلاعاتی هلند به نام جو شنودا (Joe Shenouda) که هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین تحلیلگران سایبری ورایزن به شمار می‌رود، شرایط را شوم‌تر از این حرف‌ها می‌داند. او در مصاحبه‌ای گفته است:
«چیزی که روشن است این است که روسیه روی اطلاعاتی که از راه هک به دست آورده است کار می‌کند و افرادی را اعزام می‌کند تا به جای آن که صرفاً در مسکو پشت رایانه بنشینند، با استفاده از مهندسی اجتماعی، راه را برای افشای اطلاعات بیشتر هموار کنند. بزرگ‌ترین خطری که می‌بینم، مهندسی اجتماعی است. اعضای ناتو هم زندگی شخصی خود را دارند و روس‌ها می‌خواهند از هر دستاویزی برای رسیدن به هدف استفاده کنند.»
شنودا هشدار داده است که بسیاری از کاربران حتی پس از اخطار و آموزش، زمانی که در شرایط و موقعیت‌های حساس قرار می‌گیرند، به شکلی باورنکردنی، احتیاط را فراموش می‌کنند و اطلاعات مکانی و همچنین نرم‌افزارهای دانلودشده خود را به اشتراک می‌گذارند.
او اشاره کرده است:
«دشمنان می‌توانند تحرکات و آموزش‌ها را مشاهده کنند. آنها قادرند جی‌پی‌اس را دستکاری کرده و پیامک‌های جعلی ارسال کنند. با اطلاعات فراوانی که برای دنبال کردن هزاران عضو ناتو در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، تعقیب آنها در زندگی واقعی، کار دشواری نیست.»
رئیس‌جمهور سابق استونی، توماس ایلوس (Toomas Ilves) گفته است:
«این اتفاقات همگی از سال 2014 در اوکراین رخ داده است. حالا نوبت ناتوست.»
گفتنی است که استونی در سال 2007، حادثه‌ای را از سر گذرانده که نخستین جنگ سایبری محسوب می‌شود. در آن حادثه، هکرها که گفته می‌شود روسی بوده‌اند، زیرساخت‌های تالین را به‌طور موقت از کار انداختند.
