تلاش اوکراین برای هک ماهواره‌های روسیه با کمک کشورهای خارجی

به گزارش کارگروه بین‌الملل سایبربان؛ به گزارش خبرگزاری روسی تاس (TASS)، وزارت امور خارجه روسیه در 5 آوریل امسال بیانیه‌ای صادر و در آن بر تلاش اوکراین برای مداخله در ماهواره‌های ارتباطی غیرنظامی روسیه تأکید کرد.

وزارت امور خارجه روسیه گفت :

«کیِف با مشارکت متخصصان چندین کشور خارجی تلاش می‌کند تا بر ماهواره‌های ارتباطی غیرنظامی روسیه تأثیر بگذارد. چنین اقدامی نقض شدید حقوق بین‌الملل است و روسیه این اختیار را دارد که پاسخ مناسبی بدهد. آنها تمام منابع مورد نیاز را برای اقدام در اختیار دارند.»

کارشناسان معتقدند که ماهواره‌ها نقش مهمی در درگیری‌های جاری بین 2 کشور ایفا کرده‌اند. روسیه در مقایسه با اوکراین از قابلیت‌های بیشتری در فضا برخوردار است.

براساس آنچه کارشناسان فضایی به وبگاه تخصصی «EurAsian Times» گفته‌اند، این احتمال وجود دارد که اوکراین با کمک کشورهای غربی در جریان داده‌ها بین ماهواره‌های روسیه و ایستگاه‌های زمینی اختلال ایجاد کند.

به عنوان مثال، در سال 2008، یک ایستگاه زمینی در نروژ مورد حمله سایبری قرار گرفت که باعث 12 دقیقه تداخل با ماهواره‌های لندست (Landsat) ناسا شد. اواخر همان سال، هکرها کنترل ماهواره رصدی «Terra Earth» ناسا را به دست گرفتند و علاوه بر کنترل فرمان، به آن دسترسی کامل داشتند.

تحلیلگران بر این باورند که اگر اظهارات وزیر خارجه روسیه صحت داشته باشد، هکرها ممکن است توانایی غیرفعال کردن ارتباط ماهواره روسی را داشته باشند و آن را غیرقابل استفاده کنند.

از طرف دیگر، آنها می‌توانند با تخلیه تمام سوخت خود یا هدایت تجهیزات تصویربرداری خود به سمت خورشید برای سوختن آن، آسیب جبران‌ناپذیری به بار آورند.

به گفته کارشناسان، روسیه سابقه طولانی در اکتشافات فضایی دارد و طیف وسیعی از فناوری‌های فضایی پیشرفته از جمله پرتاب‌کننده‌ها، ماهواره‌ها و فضاپیماهای سرنشین دار را توسعه داده است. در مقابل، اوکراین به شدت به خدمات ارتباطی ماهواره‌ای تجاری، که عمدتاً از سوی ایالات متحده ارائه می‌شود، متکی است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه در انجام حملات موشکی دقیق در جریان رویارویی با اوکراین مشکل دارد. اعتقاد بر این است که این به دلیل عملکرد ضعیف سیستم‌های ماهواره‌ای نظامی و ارتباطی آنها است.

همچنین، ایالات متحده یک شرکت چینی را به کمک به فعالیت‌های روسیه در اوکراین متهم کرده است. واشنگتن همچنین از اتحادیه اروپا و دیگر شرکا خواست تا یک شرکت ماهواره‌ای چینی را به اتهام کمک به اقدامات نظامی روسیه در اوکراین در لیست سیاه قرار دهند.

محققان ادعا کردند که چشم‌انداز صنعت فضایی روسیه تاریک به نظر می‌رسد زیرا منابع به دلیل درگیری در اوکراین و اختلاف نظر با ناتو به سرعت در حال اتمام هستند. «Roscosmos»، آژانس فضایی روسیه، در سال‌های اخیر کاهش بودجه را تجربه کرده و تنش‌ها را با کشورهای دیگر با قابلیت‌های فضایی قابل توجه هدایت می‌کند؛ تحریم‌های فعلی، توانایی روسیه را برای واردات فناوری محدود می‌کند. مسکو چندین قرارداد پرتاب در فرودگاه فضایی بایکونور (Baikonur Cosmodrome) خود واقع در قزاقستان را از دست داده است.

بنابر ادعای کارشناسان، روسیه همچنین کاهش تجارت با ایالات متحده را تجربه کرده است. ناسا و شرکای آن اکنون می‌توانند به جای استفاده از موشک سایوز (Soyuz)، فضانوردان را از طریق فضاپیمای اسپیس ایکس و بوئینگ به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) منتقل کنند.

علاوه بر این، آژانس فضایی اروپا روابط خود را با Roscosmos، به ویژه در مورد مأموریت «ExoMars»، قطع کرده است.

فضا، عنصر کلیدی در جنگ روسیه و اوکراین

درگیری بین روسیه و اوکراین اولین جنگ فضایی جهان محسوب نمی‌شود. این عنوان 3 دهه پیش به جنگ خلیج فارس داده شد. از آن زمان، فناوری فضایی به یک جنبه معمول جنگ مدرن تبدیل شده است.

با این حال، در سال‌های اخیر، به دلیل تخصص تخصصی و توانایی آن‌ها در توسعه و اجرای کارآمدتر انواع خاصی از فناوری فضایی، گرایشی به سمت برون‌سپاری بخش قابل توجهی از وظایف مربوط به فضا به شرکت‌های خصوصی وجود داشته است.

این امر منجر به افزایش استفاده از ماهواره‌های خصوصی برای اهداف نظامی و غیرنظامی شده است و به یک ماهواره اجازه می‌دهد تا چندین عملکرد را به طور همزمان انجام دهد. اوکراین در حال حاضر از خدمات ماهواره‌ای تجاری ارائه شده به‌وسیله شرکت آمریکایی اسپیس‌ایکس (SpaceX) استفاده می‌کند.

استارلینک (Starlink)، یک سرویس اینترنتی مبتنی بر ماهواره که به‌وسیله اسپیس ایکس ارائه می‌شود، به یک منبع حیاتی برای ارتش اوکراین تبدیل شده و به نیروهای مستقر در خط مقدم درگیری که روش‌های ارتباطی سنتی در دسترس نیست، اتصال می‌دهد.

مقامات اوکراینی این سیستم را ستایش و به مواردی اشاره کردند که استارلینک توانست پس از تخریب زیرساخت‌ها با حملات موشکی کروز، ارتباطات خود را دوباره برقرار کند.

اما در فوریه 2023، این شرکت مستقر در ایالات متحده اعلام کرد که اقداماتی را برای جلوگیری از استفاده از سرویس ارتباطی ماهواره‌ای استارلینک به منظور استفاده از پهپادها انجام داده که برای ارتش کیِف در مقابله با حمله روسیه بسیار مهم است.

این اعلامیه خشم اوکراین را برانگیخت و برخی ایلان ماسک (Elon Musk)، بنیانگذار اسپیس‌ایکس را به همسویی با روس‌ها متهم کردند.

روسیه اظهار داشت که رویدادهای اوکراین روند بسیار خطرناکی فراتر از استفاده صلح‌آمیز از فناوری‌های فضایی را برجسته کرده است. مسکو مکرراً گفته است که اگر از ماهواره‌های تجاری آمریکا برای حمایت از اوکراین استفاده شود، می‌تواند آنها را مورد حمله قرار دهد و تهدیدات خود را برای مقابله به مثل به جبهه جدیدی که ممکن است منافع آمریکا را مستقیم‌تر تحت تأثیر قرار دهد، افزایش می‌دهد.

ماسک قبلاً مدعی شده بود که ماهواره‌های استارلینک با تلاش‌های خرابکارانه روسیه مواجه شده‌اند. این سرویس به کاربران دارای پایانه شرکت امکان می‌دهد از طریق ناوگان در حال گسترش ماهواره‌ها در مدار پایین زمین، اتصالات اینترنتی دریافت کنند.